اَنَا خاتِمُ الأوصیاءِ وَ بی یدفَعُ اللهُ البَلاءَ عَن اَهلی و شیعَتی.
من ختمکنندة راه اوصیا هستم و به وسیلة من خدا بلاها را از اهل بیت من و شیعیانم دفع مینماید. (غیبت شیخ طوسی، ص ٢٤٦)
به گروهى از تفسيرهاى عرفانى كه گرايش غالب آنها عرفانى و يا يكى از گرايشهاى غالب آنها عرفانى است، اعم از شيعه و اهل سنت، به ترتيب عصر و زمان حيات مفسران آنها، اشاره مىشود:
1- تفسير القرآن العظيم
تأليف سهل بن عبد اللّه تسترى، از عالمان عارف اهل سنت (م 283 ق) است. تفسير تسترى، دربردارنده بخشى از آيات قرآن است، و در مواردى در ذيل برخى آيات، مطالبى را بيان كرده كه پس از جمعآورى آنها، به نام تفسير تسترى معروف شده است. او از عارفانى بود كه معتقد بودند در تفسير قرآن مىبايد به بطن آن توجه داشت و هر آيهاى چهبسا داراى ظاهر و باطن است.