معناشناسی معاشرتِ معروف‌مدار در قرآن و مصادیق تفسیری آن
چکیده :
از اصول معاشرت، معاشرت بر مدار «معروف» است. معروف، هر کاری است که به دید عقل و نقل، نیکو و زیبا باشد و منکَر هر کاری است که نزد عقل و نقل ناشناخته باشد. معروف، همه اموری را که عنوان‌هایی مانند خیر، صلاح، فلاح، جمیل و حَسَن بر آنها منطبق‌اند، دربرمی‌گیرد و با همین معیار، اموری که عنوان‌هایی مانند شرّ، فساد و قبیح بر آنها منطبق‌اند، منکَرند.
معاشرتِ معروف‌مدار معنایی گسترده‌تر از قانونمداری و عدل‌گرایی دارد و افزون بر رعایت حق قانونی و عادلانه، کارهای متعالی اخلاقی را نیز دربرمی‌گیرد. در قرآن کریم، معروف‌مداری در مصادیقی از معاشرت یاد شده است: در معاشرت با همه مردم؛ با پدر و مادر؛ با زنان؛ با اقشار آسیب‌پذیر؛ در سخن گفتن؛ در وصیت؛ در قصاص و دیه.
واژه‌های کلیدی: تفسیر اخلاقی، معناشناسی، معاشرت، معروف، معاشرت معروف‌مدار.
نویسنده ": علی مدبر
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
مجله مطالعات تفسیری . دوره ۱۲، شماره ۴۵ - ( بهار ۱۴۰۰ )
_18.jpg)
