همخواني عيد نوروز با آموزه هاي اسلامي از دیدگاه مقام معظم رهبری :
بر خلاف برخي از افراد كه عيد نوروز را با آموزه هاي اسلامي ناهماهنگ و حتي در تعارض مي دانند، حضرت آيت الله خامنه اي آداب و رسوم اخلاقي و تربيتي آن را همخوان با نظام ارزشي و آموزه هاي ديني مي دانند و در اين باره از جمله مي فرمايند:
اين جشن يك جشن ملي است؛ جزو اعياد ديني نيست؛ لكن از سوي بزرگان شرع مقدس ما هم، نوروز مورد تأييد قرار گرفته. ما روايات متعددي داريم كه در آنها از نوروز تجليل شده و روز نوروز گرامي داشته شده. اين موجب شده است كه نوروز وسيله‌اي بشود براي اظهار عبوديت انسانها در مقابل پروردگار و تواضع ما در مقابل پروردگار. در واقع فرصتي است براي اينكه انسان دل خود را با ياد خدا هم طراوت ببخشد.
رهبرمعظم انقلاب در تشریح روایات اسلامی درباره نوروز فرموده اند : نوروز، یعنی روزی نو در تاریخ بشر و حالتی نو در زندگی انسانها، یعنی روزی که شما با عمل خودتان، با حادثهایی که اتفاق میافتد، آن را نو میکنید.
مفهوم حقیقی نوروز در روایات اسلامی :
در معنای نوروز و اینکه نوروز چیست، در روایات مختلف، تعبیرات مختلفی هست. مثلاً آن روزی که رسول اکرم(ص)، امیرالمؤمنین را به خلافت منصوب کرد، آن روز، نوروز بود. یا در روایت دیگر، آن روزی که دجّال در آخرالزمان، بهدست حضرت مهدی(ارواحنافداه) به قتل برسد، آن روز، نوروز است.
یا حتی در بعضی از روایات آمده، آن روزی که آدم هبوط کرد، آن روز، نوروز بود.
نوروز، یعنی روزی نو در تاریخ بشر و حالتی نو در زندگی انسانها. علی الظاهر در این روایات، امام نمیخواهند بفرمایند که آن روزی که این وقایع در آن اتفاق افتاده است، یا خواهد افتاد، با روز اول حمل، مصادف بوده یا خواهد بود. نه، خیلی مستبعد است که مراد این باشد؛ مراد این است که معنای نوروز را بفهمیم.
نوروز، یعنی روزی که شما با عمل خودتان، با حادثهایی که اتفاق میافتد، آن را نو میکنید. روز بیستودوم بهمن که ملت ایران، حادثه عظیمی را به کمک خدا تحقق بخشید، روز نویی (نوروز) است
برخی از محققان :
اسلام عید نوروز را نه به طور كلی رد نموده و نه به صورت كلی قبول كرده است بلكه اسلام یكسری از كارهای خوب نوروز كه جنبه الهی داشت و سعادت بشر در آن بود قبول كرد و به آن جهت شرعی و اسلامی داد و جهات منفی و بدش را كه بوی شرك و خرافات و انحراف می‌داد ممنوع نمود. ( سیدروح الله علوی)
چکیده مقاله بازخوانی سند نوروز در روایات اسلامی مطالعه موردی: روایت مُعَلّی بن خُنَیس
نویسندگان: حبیب زمانی محجوب
منبع: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی سال هفتم زمستان 1395 شماره 25
آیین سنتی نوروز، به عنوان میراث زنده فرهنگی، با اعتقادات مذهبی درآمیخته و یکی از مؤلفه های پیوند هویت ملّی و دینی ایرانیان بدل محسوب می شود.
از این رو، بررسی منابع روایی و فقهی نوروز، به عنوان بزرگ ترین جشن ملی بازمانده از ایران باستان، بسیار بااهمیت است. از آنجا که مبنای همه منابع و مصادر حدیثی و فقهی درباره نوروز روایت مُعَلّی بن خُنَیس، به نقل از امام صادق × ، است، در این پژوهش ضمن اشاره مختصری به سیر تطوّر نوروز، با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی روایت معلّی و صحت و سقم آن می پردازیم.
یافته های تحقیق حاکی از این است که روایت معلی درباره نوروز پذیرفتنی نیست؛ چراکه این روایت با وقایع تاریخی مطابق نیست. همچنین در نسخه های نخست مصباح المتهجدِ شیخ طوسی، نخستین اثر مورد استناد منابع پسین، چنین روایتی دیده نمی شود و در نسخه های پسین به آن افزوده شده است.
مقاله عالمانه و سودمندی از محقق محترم : حبیب زمانی محجوب، ضمیمه میباشد و توصیه میشود تا مطالعه گردد زیرا بررسی مصدری از روایات انجام شده است .
