اَنَا خاتِمُ الأوصیاءِ وَ بی یدفَعُ اللهُ البَلاءَ عَن اَهلی و شیعَتی.
من ختمکنندة راه اوصیا هستم و به وسیلة من خدا بلاها را از اهل بیت من و شیعیانم دفع مینماید. (غیبت شیخ طوسی، ص ٢٤٦)
10- الواضح
تأليف شيخ محمد محمود حجازى از عالمان اهل سنت در قرن معاصر، به زبان عربى و دربردارنده تمامى آيات قرآن است. او در تفسيرش، به مطالب تربيتى و هدايتى قرآن اهميت زيادى داده، ازاينرو، تفسيرش مورد استقبال عمومى واقع شده است، ضمن آنكه تفسير او از نثر روان و سبك ساده و قابل فهم برخوردار است.
او در مقدمه تفسيرش به اختلاف گرايشهاى تفسيرى اشاره و بيان مىكند كه آنها از اصطلاحات علمى برخوردار بودهاند، لذا براى همگان مفيد نيستند.
او از بيان اسرائيليات و نيز روايات نادرست پرهيز داشته و به روش موضوعى در فهم آيات، بيشتر توجه كرده است. از مسائل كلامى و فقهى اختلافى پرهيز داشته و معتقد است كه پرداختن به مسائل علمى- تجربى در قرآن نيز روش مناسبى نيست.
حجازى به مقاصد آيات و معانى واقعى و تناسب آنها، توجه كرده است. «2»
مفسران ديگرى نيز در گرايش و صبغه تفسير تربيتى همت گماردهاند كه البته تفسير آنها داراى جهت و گرايش ديگرى نيز بوده است كه آن گرايش، در آن تفسير، جهت غالب بوده كه توضيح آنها در همان بخش آمده است.
__________________________________________________
(1). همان، ص 373.
(2). همان، ص 741.
------------------------------------------------------------------------------
براى اطلاع بيشتر به بخشى كه با علامت معين شده، مراجعه كنيد. در اين مجال به ذكر نام آن تفسيرها به همراه جهتگيرى معروف و اصلىشان اشاره مىشود:
1- روح البيان،/ حقى بروسوى (م 1127 ق)/- عرفانى.
2- مناظر الانوار،/ قزوينى (م 1270 ق)/- عرفانى.
3- مقتنيات الدرر،/ حائرى (م 1340 ق)/- روايى.
4- حجة التفاسير،/ بلاغى (م 1399 ق)/- جامع.
5- الكاشف،/ مغنيه (م 1400 ق)/- اجتماعى.
6- مخزن العرفان،/ بانوى اصفهانى (م 1403 ق)/- اجتماعى.
7- اطيب البيان،/ طيّب (م 1411 ق)/- روايى.
8- نمونه،/ مكارم (معاصر)/- جامع.
9- الفرقان،/ صادقى (معاصر)/- كلامى.
10- احسن الحديث،/ قرشى (معاصر)/- روايى.
11- من هدى الفرقان،/ مدرسى (معاصر)/- اجتماعى.
------------------------------------------------------------------------------
روشهاى تفسير قرآن، ص: 279