عنوان : تحلیل روش شناسی تفسیر عصری با تاکید بر روش تفسیری مقام معظم رهبری ( حفظه الله )
راهنما : دکتر تجری . مشاور : دکتر راغبی . داوران : دکتر علوی مهر و دکتر نجفی و دکتر مودب
دانشگاه قم . دانشکده الهیات .گروه علوم قرآن و حدیث .
چکیده :
در رایج ترین تعریف ارائه شده از اصطلاح «روش تفسیر»، معنای منبع تفسیر و در سایر تعاریف به مفاهیمی چون مبانی، قواعد وگرایش تفسیری اشاره شده است.
چنین تعاریفی، به دلیل عدم ترادف با روش، عدم ارائه دلیل برای بیان این تعاریف، خلط مفاهیم، محدودسازی مفهوم کلی روش تفسیر در مفاهیم جزئی و غفلت از شکل نظامند روشها، نیازمند بازخوانی هستند.
در این پژوهش، بیان شده که تعاریف پیشین درست ولی جامع و مانع نیستند؛ زیرا اصطلاح روش تفسیر به شکلی نظامند، تمام آنها را در بر می گیرد و هریک از این مفاهیم در شکل گیری روشهای تفسیری، نقش دارند.
هر روش از مبانی مورد پذیرش مفسر، آغاز می گردد و بر اساس قواعد و قوانینی ثابت، کلی و کاربردی، خطا در فهم معانی آیات، مراد متن و مراد مؤلف را کاهش می‌دهد و به بهره گیری از منابع معتبر می پردازد تا تفسیری روشمند ارائه دهد.
از ابتدا تا انتها در میان تفسیر، تمایل و تخصص مفسر در برداشت وی از آیات با تاکید بر مبنا، منبع یا قاعدهای، به طور پررنگ تری، به چشم میاید که همان گرایش تفسیری وی محسوب می گردد.
هریک از این اجزا در روش تفسیر، همچون اجزاء نظامندِ یک ساختار، با یکدیگر مرتبط و همانگ عمل می نمایند به گونهای که هر جزء، جزء دیگر را تأیید می کند.
تفسیر عصری یکی از اقسام روش های ساختارمند تفسیری، به شمار می آیدکه همچون هر روش دیگر، مجموعه ای از مبانی، قواعد، منابع وگرایش را در بر می گیرد.
مقام معظم رهبری (حفظه اله) از مفسرانی است که در قالب این روش، به پیام گیری از آیات و تفسیر آنها پرداخته اند که در این پژوهش، دو بخش مهم این روش تفسیر یعنی مبانی و قواعد، همراه با اقسام آنها که مورد تاکید معظم له(حفظه اله) بوده، مورد تحقیق قرارگرفته است.
در نتیجه ی این تحقیق، بر پایه ی مفهوم جدید اصطلاح روش تفسیر، مبانی و قواعد روش تفسیر عصری معرفی می شوند و اثبات می شود که مقام معظم رهبری(حفظه اله) با مبانی و قواعد مشخصی به صورت ساختارمند و علمی کلام وحی را به صورت عصری، تفسیر می نمایند.
کلمات کلیدی:
روش تفسیر، تفسیر عصری، مبانی تفسیر، قواعد تفسیر، منابع تفسیر، تفسیر مقام معظم رهبری(حفظه الله) .
