امام زمان (عج) :
سجده شکر از لازمترین و واجبترین مستحبّات است.
چکیده
این رساله با هدف روش¬شناسی مفسران در کاربرد روش عرضه بر قرآن در ارزیابی روایات تفسیری، برای یافتن فرایند و قواعد عمومی این روش، با بهره¬گیری از روش کتابخانه¬ای، توصیفی، و تحلیلی، تدوین شده و در آن، 100 شاهد از ارزیابی روایات با قاعده عرضه، گردآوری و با نظریه¬های مطرح شده در منابع نظری مفسران مقایسه و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت که بیشترین شواهد از عملکرد علامه طباطبایی و 84 مورد بوده و مشخص شده عرضه بر قرآن، برای دو کاربرد حجیت¬بخشی و ترجیح بین روایات استفاده شده، مراد از قرآن، آموزه¬های ثابت قرآنی، نص، سیاق و ظهور است. معیار منحصر ارزیابی روایات، عدم مخالفت آنها با قرآن نیست؛ بلکه روایات، با نسبت¬های موافقت، مخالفت و "نه موافقت و نه مخالفت" ارزیابی می¬شوند که در اولی، پذیرش، در دومی، رد روایت متعیّن و در سومی که تنها در ارزیابی روایات علوم قرآنی بکار رفته، اگر روایات هم¬مضمون قوی موجود باشد، پذیرفته و اگر ضعف سندی یا متنی آشکاری داشت، رد و اگر روایات بسیار هم¬مضمون غیر قوی داشت، در پذیرش آن تخییر وجود دارد و در غیر این صورت، تکلیف توقف است. مراد از موافقت، علاوه بر مطابقت بر مضمون یا داشتن مضمون مشابه، تلازم معنایی، سازگاری با سیاق، داشتن شاهد قرآنی و مراد از مخالفت، اعم از مخالفت با دلالت مطابقی(لفظی و منطوقی) و التزامی است به شرط عدم امکان جمع دو مضمون، همچنین، مخالفت با قرآن (به دلیل امکان تقیه و...) همیشه ملازم با عدم صدور روایت نیست، بلکه تنها روایت را از حجیت ساقط می¬کند. بر این اساس، گام نخست در عرضه بر قرآن، تشکیل خانواده آیات، معناشناسی و تعیین میزان دلالت آنها. گام دوم، تشخیص جهت صدور مضمون آیات و روایات مورد عرضه. گام سوم، بررسی نسبت دو مضمون و امکان جمع آنها و در پایان، صدور حکم به حجیت یا عدم حجیت است.
کلیدواژه¬ها: قرآن، روایات تفسیری، عرضه بر قرآن، ارزیابی روایات، علامه طباطبایی، موافقت و مخالفت با قرآن، معیارهای ارزیابی روایات.
