قدسى بودن قرآن
نخستين مبانى مفسران، منزلت آسمانى قرآن و قدسى بودن آن است؛ زيرا الفاظ و محتواى آن از طرف خداوند بر پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم نازل شده و جبرئيل واسطه نزول وحى آن بوده است.
مفسران بر اساس دلايل عقلى و سپس بر اساس برخى از آيات، معتقدند كه قرآن وحى آسمانى است؛ زيرا خداوند در قرآن مى‌فرمايد: نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ، عَلىٰ قَلْبِكَ لِتَكُونَ مِنَ الْمُنْذِرِينَ.
در آيه يادشده از نزول قرآن به واسطه جبرئيل امين بر قلب پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم سخن گفته است، فرشته‌اى كه امين خدا است و در وحى هيچ تغييرى نداده و بر قلب محمد صلّى اللّه عليه و اله و سلم فرود آورده و قرآن را در قلب و دل او تثبيت نموده است. علامه طباطبايى در اين خصوص مى‌گويد:
قرآن مجيد به لفظ خود، سخن خدا است كه به وسيله يكى از مقربين ملائكه كه موجوداتى آسمانى هستند به پيغمبر اكرم فرستاده شد.
علامه طباطبايى در استناد به آيه نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ معتقد است كه قرآن سخن خدا است كه از راه تكليم به پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم رسيده و پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم آن را با تمام وجود تلقى كرده و نه از راه شنيدن؛ زيرا خداوند مى‌فرمايد: فَأَوْحىٰ إِلىٰ عَبْدِهِ مٰا أَوْحىٰ، مٰا كَذَبَ الْفُؤٰادُ مٰا رَأىٰ، أَ فَتُمٰارُونَهُ عَلىٰ مٰا يَرىٰ. وقتى خداوند بر پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم وحى فرستاد و قلب پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم به هنگام دريافت وحى، دچار انحراف نشد .آيا با او در چيزى كه درك كرده، جدال و نزاع مى‌كنيد
آيات ديگرى نيز درخصوص تلقى وحى قرآن بر پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم دلالت دارد، مانند: آن‌كه خداوند مى‌فرمايد: تَنْزِيلٌ مِنْ رَبِّ الْعٰالَمِينَ، وَ لَوْ تَقَوَّلَ عَلَيْنٰا بَعْضَ الْأَقٰاوِيلِ، لَأَخَذْنٰا مِنْهُ بِالْيَمِينِ، ثُمَّ لَقَطَعْنٰا مِنْهُ الْوَتِينَ، فَمٰا مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ عَنْهُ حٰاجِزِينَ.
خداوند متعال در خصوص قرآن، مى‌فرمايد كه تنزيلى از طرف خدا بر پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم است و اگر پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم خلاف آن را بيان نمايد با او برخورد شديد مى‌شود؛ به همين‌جهت قرآن براى اثبات قدسى بودن خود، مخاطبان خود را به همانندآورى دعوت كرده و به آيات تحدّى، مانند: أَمْ يَقُولُونَ تَقَوَّلَهُ بَلْ لاٰ يُؤْمِنُونَ، فَلْيَأْتُوا بِحَدِيثٍ مِثْلِهِ إِنْ كٰانُوا صٰادِقِينَ، بر آسمانى بودن آن تأكيد دارد.
قدسى بودن قرآن، نزد مفسران، بسيار مهم بوده است؛ زيرا بر اين اساس، مفسران در مقام تبيين و تفسير متن كلام الهى هستند و مى‌خواهند تا از متن قرآن، مراد و مقصود متكلم وحى را دريابند و آن را منبع معارف دين اسلام مى‌دانند؛
بدين‌جهت استوارى متن و قدسى بودن آن، سبب سرچشمه قرار گرفتن آن براى ديگر معارف شده و مفسران بدين‌جهت در فهم متن قرآن، تلاش فراوان مى‌كنند تا مقاصد و اهداف آن را دريابند و بر اساس آن بايدها و نبايدهاى زندگى اسلامى را تعيين نمايند؛
کتاب مبانی تفسیر قرآن . سید رضا مودب . ص 46 نشر دانشگاه قم
.jpg)
