اَنَا خاتِمُ الأوصیاءِ وَ بی یدفَعُ اللهُ البَلاءَ عَن اَهلی و شیعَتی.
من ختمکنندة راه اوصیا هستم و به وسیلة من خدا بلاها را از اهل بیت من و شیعیانم دفع مینماید. (غیبت شیخ طوسی، ص ٢٤٦)
نظام اسلامی ایران که با سقوط رژیم دیکتاتوری و استبدادی پهلوی در سال 1357 به پیروزی رسید با شعار محوری "استقلال ـ آزادی ـ جمهوری اسلامی" به سوی تحقق آن حرکت خود را آغاز کرد. بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی (س) همواره در پیامها و سخنرانی ها در برابر نظام سلطنتی بر حکومتی تاکید داشت که بر احکام اسلام و رای مردم بنیان گذارده شده باشد. اصطلاح "جمهوری اسلامی" را امام ابتدا در پاریس در توصیف نظام مطلوب و مورد نظر خود به کار برد. "جمهوریت" مورد نظر به همان معنای رایج یعنی مردمی بودن حکومت است.
ایشان در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر چیستی حکومت در جمهوری اسلامی در تاریخ 20 مهر 57 می فرماید: «رژیم اسلامی و جمهوری اسلامی یک رژیمی است متکی بر آرای عمومی و رفراندوم عمومی». انتخابات به عنوان یکی از عرصه های تجلی مشارکت سیاسی از ابتدای انقلاب تا کنون توانسته است تا رابطه متقابل میان ملت و نظام را به نمایش بگذارد. معمار بزرگ انقلاب اسلامی مردم را صاحبان اصلی نظام دانسته و مشارکت آنان را ضامن تداوم انقلاب بیان داشته اند. ایشان همچنین همبستگی میان مردم را عامل اصلی خنثی نمودن توطئه های دشمنان در داخل و خارج می دانستند.
امام بر حضور حداکثری مردم در انتخابات تاکید نموده و بر این اعتقاد بودند که میزان رای مردم بعد از انقلاب نباید در مقایسه با قبل از انقلاب از سطح کمتری برخوردار باشد چرا که تبلیغات دشمنان در خارج از کشور و شکست خوردگان سیاسی در داخل ، آن را بهانه ای برای ناکارآمدی و مایوس شدن مردم از انقلاب و نظام دانسته و از آن بهره برداری های مغرضانه سیاسی می کنند و در این میان نیز اسلام را متهم خواهند نمود که از عهده اداره کردن جامعه و تامین خواسته های مردم بر نمی آید.
رهبر مستضعفان جهان انتخابات را یکی از مهم ترین رویکردهای سیاسی برای حفظ اسلام و حکومت اسلامی می دانستند و همواره بر اهمیت آن در تمامی دوره ها تاکید داشتند، ایشان همواره روز برگزاری انتخابات را بسیار سرنوشت ساز عنوان می کردند. فراهم کردن شرایط انتخابات آزاد، حضور همگانی در انتخابات، شیوه های انتخاب فرد اصلح، اهمیت انتخابات و نقش مردم، میدان ندادن به دشمنان اسلام در انتخابات، پرهیز از اختلاف در انتخابات و لزوم هوشیاری رأی دهندگان» مهم ترین محورهای سخنان بنیانگذار انقلاب درباره انتخابات است.
مردم در انتخابات موظفند، موظف شرعی هستند که اختلافات کوبنده را از آن دست بردارند، و این یک امری است که بین همه هست، یعنی یک تکلیفی متوجه به همه هست، به من طلبه که اینجا نشسته ام و به شما علما و همه علمای بلاد و همه قشرهای ملت، همه روشنفکران، همه نویسندگان، گویندگان، به همه تکلیف شرعی است که نگذارید مسئله مثل مسئله مشروطیت بشود. صحیفه امام، ج18، ص: 173
وصیت من به ملت شریف آن است که در تمام انتخابات، چه انتخاب رئیس جمهور و چه نمایندگان مجلس شورای اسلامی و چه انتخاب خبرگان برای تعیین شورای رهبری یا رهبر، در صحنه باشند و اشخاصی که انتخاب میکنند روی ضوابطی باشد که اعتبار میشود. صحیفه امام، ج21، ص: 421
..من امیدوارم که ملت ایران به همان طوری که این دفعه آمدند پای صندوقها، این دفعه دیگر هم بیایند و آراء خودشان را در صندوقها بریزند، و قدر این آزادی را بدانند که تحت تأثیر هیچ کس نبودند و احدی در سرتاسر ایران الزام نکرده است کسی را که رأی به این بده یا به او بده. صحیفه امام، همان، ص: 413
در تشخیص خوب و بد، اتکال به قول غیر نکنید مگر اشخاصی باشند که مورد اعتماد خودتان باشد صددرصد. این را به مردم دارم میگویم و به شما آقایانی که در آتیه متصدی اجرای انتخابات هستید توجه میدهم که اگر یک انحرافی در یکی از شما پیدا بشود، و این بعد موجب این بشود که در این جمهوری یک لطمهای وارد باشد به گردن شماست. به اسلام لطمهای وارد بشود به گردن شماست. و اگر در اینجا هم کشف بشود معذور نیستید و مورد تعقیب وارد می شوید. صحیفه امام، همان، ص: 283