خوابی معجزه آسا آیه الله مشگینی
مرحوم آیت اللّه مشکینی بعد از دو سال اقامت در اردبیل تصمیم می گیرد که برای ادامه تحصیل علوم دینی به حوزه علمیه قم مهاجرت نماید؛ ولی به علت مشکلات مادّی زمینه این کار فراهم نشده بود. او در این باره چنین می گوید: «در اردبیل با یکی از دوستان ملاقات کردیم و او به ما گفت که در اردبیل درس درستی نیست. بیایید با هم به قم برویم و آنجا درس بخوانیم. این حرف در مغز من خیلی اثر کرد و تصمیم گرفتم با او به قم بیایم. دوست دیگری هم پیدا شد و سه نفر شدیم. من گفتم که حالا باید چه بکنیم، خرج راه هم نداریم. همان وقت، خوابی دیدم که بعدا مثل معجزه تحقق پیدا کرد. خواب دیدم در خانه ای هستم و باید از عده ای پذیرایی کنم. بعد دیدم که ظرف بزرگی پر از کره آوردند و به همراه شش تومان پول به من دادند. بعد از خواب بیدار شدم. خوابی بیش نبود. چند وقتی نیز از این ماجرا گذشت. در یکی از روزها تصمیم گرفتم به دهات اطراف، به دیدار دوستانی که با پدرم رفت و آمد داشتند، رفته و دیداری با آنها انجام بدهم. شاید هم بدین جهت بود که قصد خداحافظی داشتم. این سفر انجام گرفت. هنگام بازگشت چون دوستان پدرم فهمیده بودند که سفر قم در پیش دارم به اصرار پولی در اختیار من قرار دادند که دقیقا پنج تومان بود. من به شهر آمدم و دیگر نظرم قطعی شده بود و دوستانم اعلام آمادگی کردند. هنگام رفتن به محل سوار شدن، از نزدیکیهای محل اقامت آیت اللّه بادکوبه ای که امام جماعت و عالم بزرگ این شهر بود می گذشتم
موافق ادب دیدم که به او نیز سلام کنم و سفر خود را به عرض ایشان برسانم. پس از خارج شدن از منزل ایشان، دوستم یک تومان به دست من گذاشت و گفت که آقا برای هر نفر ما یک تومان پول داده است. من در همین لحظه بود که به درستی خواب و لطف و رحمت الهی نیز پی بردم. وقتی به قم آمدیم نصف بیش تر پول، خرج راهمان شده بود. بعضی از دوستان در اینجا به ما می گفتند: «آخه بابا شما با دو تومان پول آمده اید قم!!» آن وقت، رفت و آمد مشکل بود و به زودی نمی شد تماس گرفت، اساتید ما فهمیدند که ما پولمان کم است و ناراحتیم. به ما گفتند شما فکر کنید پول زیادی به اینجا آورده اید، یک سال مانده اید و بعد پولتان تمام شده است. آن وقت چه کار می کردید؟ حالا امروز، همان کار را بکنید! ما هم به خدا توکل کردیم
تقریبا چهار سال به طور جدی در قم درس خواندیم و سپس به زادگاهمان رفتیم و سری به اقوام و دوستان زدیم. در این مدت، یک تومان هم از ده برای ما پول نیامد. همین طور اعتقاد و توکل به خدا داشتیم و خدا به ما روزی می داد؛ حالا یک روز خوب بود و یک روز بد، به هرحال ما با آن ساختیم
حوزه مبارکه قم و اوضاع آن زمان
حضرت آیت اللّه مشکینی، زمانی وارد حوزه علمیه قم شد که سایه شوم حکومت ضد دینی رضاخان بر همه جای ایران بیداد می کرد و روحانیت شیعه، زیر فشار سهمگین اختناق آن قلدر بیسواد به سر می برد و ترس و دلهره شدیدی بر طلاب علوم دینی و حوزه های علمیه حاکم شده بود. طلاب مدارس برای در امان ماندن از بدرفتاریهای مأموران سنگدل رضاخان، روزها قبل از طلوع آفتاب از شهر بیرون می رفتند و بساط درس و بحث را در میان باغات اطراف شهر دایر می ساختند و هنگامی که تاریکی شب همه جا را فرا می گرفت به شهر مراجعت می کردند و این کار تا زمان سقوط رضاخان از حکومت تداوم داشت
حضرت آیت اللّه مشکینی بعد از ورود به قم در مدرسه فیضیه سکونت گزید و چندین سال از حیات منحوس رضاخان را درک کرد. و نیز همانند همه طلاب و فضلای حوزه علمیه قم، زیر فشار و اختناق و ... بود
آن بزرگوار، بعد از ورود به حوزه علمیه قم و تحمل مشکلات و سختیهای زیاد، با جدیت و تلاش فراوان مشغول تحصیل علوم اسلامی شد و توانست در بسیاری از رشته های علوم اسلامی متبحر و متخصص شود. بعد از اتمام سطوح عالیه، در درس خارج فقه و اصول اساتیدی فرزانه شرکت کرد و از خرمن دانش بیکران آنان خوشه چید. اسامی آنان عبارت اند از
آیات عظام
1. سید محمدتقی خوانساری (متوفای 1371 قمری)؛
2. سید محمّد حجت کوه کمری (متوفای 1372 قمری)؛
3. سید صدر الدین صدر (متوفای 1373 قمری)؛
4. سید حسین طباطبایی بروجردی (متوفای 1380 قمری)؛
5. امام خمینی (متوفی 1368 شمسی)؛
6. سید محمّد محقق داماد (متوفای 1388 قمری)؛
7. سید محمّد حسین طباطبایی مؤلف تفسیر المیزان (متوفای 1402 قمری
آیت الله مشکینی: اولین قدم به سوی خدا خود سازی
