اهمیت پیوند ایمان به معاد با توحید :

مساله معاد بعد از توحید، از نظر آیات قرآن دارای اهمیت فراوان بوده و اعتقاد به حیات آخرت پس از مرگ و اعتقاد به حسابرسی اعمال بندگان و پاداش و کیفر در آیات قرآن، بسیار مورد توجه خداوند متعال است و از مهمترین مسائل اعتقادی است به گونه ای که باور به وجود قیامت، از نظر قرآن، بسیار اهمیت دارد و در هدایت انسان تاثیر و در پایبندی به اعمال عبادی انسان نقش مهمی دارد.
اگر تامل در تعدادی از آیاتی که در خصوص بحث معاد هست، داشته باشیم می توان به خوبی دریافت که در برخی از آیات قرآن بعد از موضوع ایمان به خداوند متعال، ایمان به جهان آخرت و معاد آمده است و در مواردی، ایمان به خدا و ایمان به یوم الاخر در کنار هم آمده است، مانند آیه شریفه: «إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ الَّذينَ هادُوا وَ النَّصارى‏ وَ الصَّابِئينَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ عَمِلَ صالِحاً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ»؛ كسانى كه (به پيامبر اسلام) ايمان آورده‏اند و كسانى كه به آئين يهود گرويدند و نصارى و صابئان [پيروان يحيى‏] هر گاه به خدا و روز رستاخيز ايمان آورند و عمل صالح انجام دهند، پاداششان نزد پروردگارشان مسلم است و هيچ گونه ترس و اندوهى براى آنها نيست .
در بخشی از آیه چنین آمده که «مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِر» کسی که ایمان به خدا و روز قیامت دارد؛ که ایمان به روز قیامت، پس از ایمان به خدا، می باشد. همچنان که باز در آیه دیگری آمده است: «وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ»؛ بلكه نيكى (و نيكوكار) كسى است كه به خدا و روز رستاخيز ايمان آورد . در آیه یاده شده هم پس از ایمان به خدا، ایمان به روز آخرت و معاد در کنار هم آمده است.
همچنان که در سوره نسا، شبیه این تعبیر آمده است که خداوند می فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في‏ شَيْ‏ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِر» ؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، اطاعت كنيد خدا را و اطاعت كنيد پيامبر خدا و اولو الأمر [اوصياى پيامبر] را و هرگاه در چيزى نزاع داشتيد، آن را به خدا و پيامبر بازگردانيد (و از آنها داورى بطلبيد) اگر به خدا و روز رستاخيز ايمان داريد، اين (كار) براى شما بهتر، و عاقبت و پايانش نيكوتر است؛ که در آن تعبیر به ایمان به خدا و روز آخر در کنار هم آمده است .
آنچنان که در آیه دیگر آمده: «يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ وَ أُولئِكَ مِنَ الصَّالِحينَ»؛ به خدا و روز ديگر ايمان مى‏آورند امر به معروف و نهى از منكر مى‏كنند و در انجام كارهاى نيك، پيشى مى‏گيرند و آنها از صالحانند . عبارات «يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ» در کنار هم آمده است. چنین تعبیراتی در قرآن مجید گویای این است که بعد از ایمان به خداوند، ایمان به جهان دیگر و قیامت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و چرا چنین نباشد در حالی که ایمان به معاد اهمیت فراوانی نزد متکلمان، محدثان و مفسران و... داشته است.