بررسی کتاب روشهای تفسیر مصوب وزارت علوم

«روش‌‌های تفسیری» بر حسب سرفصل‌ مصوب وزارت علوم تدوین شده است/ رفع ابهام از چیستی «روش» در تفسیر
گروه اندیشه ــ نشست رونمایی، نقد و بررسی کتاب «روش‌‌های تفسیری» در پژوهشگاه علوم انسانی برگزار شد و مؤلفان این کتاب تأکید کردند که این اثر ضمن پاسخ به ابهامات موجود، مباحث روش تفسیر را به صورت تفصیلی‌‌تر بیان کرده است.

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ نشست رونمایی، نقد و بررسی کتاب «روش‌‌های تفسیری» که از سوی حجت‌‌الاسلام سیدرضا مودب و محمدرضا عزتی تألیف شده است، امروز، ۱۲ آبان‌ماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

مودب در این نشست بیان کرد: کتاب روش‌‌های تفسیری براساس سرفصل بحث روش‌‌های تفسیری در مجموعه مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور است. در دوره جدید، تمام سرفصل‌‌ها تجمیع و سرفصل واحدی تصویب و برای آن دروسی تنظیم شد و قرار است که متونی نیز تدوین شود.

وی در ادامه افزود: از جمله مسئولیت‌‌هایی که بر عهده بنده و آقای عزتی گذاشتند، تدوین کتاب «روش‌‌های تفسیری» بود و علاوه بر اینکه این کتاب حاصل کوشش ما است، دکتر علی‌اکبر بابایی نیز بر آن نظارت جدی داشتند و بنابراین می‌‌توان گفت که این اثر با کوشش چندین نفر سامان یافته است.

امتیاز اثر
مودب تصریح کرد: این کتاب به صورت درسنامه تدوین شده است. همچنین در مورد روش‌‌های تفسیری که از جمله درس‌‌های مهم در مقاطع ارشد و دکتری است، به صورت درسنامه کتابی نداشتیم. البته که آثار گرانقدری را آقایان علوی‌‌مهر و ... نوشته‌‌اند و در اینجا باید از آیت‌‌الله معرفت یاد کنم که بنیان‌‌گذار این اقدام بودند و این اثر نیز حاصل رهنمودهای ایشان است و سعی شده که موضوع روش‌‌های تفسیری در آن تحلیل شود.

«روش‌‌های تفسیری» بر حسب سرفصل‌ مصوب وزارت علوم تدوین شده است/ رفع ابهام از چیستی «روش» در تفسیر

این استاد دانشگاه با اشاره به امتیاز این کتاب نسبت به دیگر کتب بیان کرد: امیتاز این کتاب نسبت سایر کتبی که در این حوزه نوشته شده، این است که به صورت تفصیلی‌‌تر وارد بحث روش‌‌های تفسیر شده است. برای نمونه یک درس مستقل به روش تفسیر قرآن به قرآن اختصاص یافته و مباحث تفسیر قرآن به قرآن نزد اهل بیت(ع) و در آرای صحابه و تابعین تبدیل به درس مستقلی شده است. در دیگر مباحث نیز قدری خاص‌‌تر ورود شده است.

تدوین کتاب بر حسب سرفصل‌های مصوب

در بخش دیگری از این نشست، نوبت به سخنرانی محمدرضا عزتی، دیگر مؤلف کتاب رسید. وی با اشاره به ضرورت نقد و بررسی کتاب بیان کرد: این کتاب از سوی وزارت علوم به عنوان منبع آموزشی برای رشته علوم قرآن و حدیث در مقطع کارشناسی معرفی شده است و از این جهت، بیش از پیش لازم است که مورد ارزیابی قرار گیرد.

وی در ادامه با اشاره به ساختار کتاب افزود: وجه تمایز اثر از دیگر آثار موجود، این است که براساس سرفصل مصوب وزارت علوم تدوین شده است. تا قبل از این کتاب، لازم بود که اساتید برای هر بخشی که می‌‌خواستند تدریس کنند، یک سرفصل از یک کتاب را می‌‌دیدند که نوعی پراکندگی ایجاد می‌‌شد و از این روی، تألیف کتاب کار را برای علاقه‌‌مندان آسان کرده است. البته برای دیگر درس‌‌ها نیز این کار انجام شده که ضرورت دارد مورد ارزیابی قرار گیرد.

«روش‌‌های تفسیری» بر حسب سرفصل‌ مصوب وزارت علوم تدوین شده است/ رفع ابهام از چیستی «روش» در تفسیر

عزتی تصریح کرد: چون در این کتاب مقید به سرفصل بوده‌‌ایم، رنگ و بوی مسئله‌‌‌‌محوری در آن کم‌رنگ است و همچنین تلاش شده که به برخی از ابهامات در حوزه روش‌‌های تفسیری پاسخ داده شود.

رفع ابهام از چیستی «روش» در تفسیر

وی در ادامه افزود: برای نمونه یکی از مهمترین ابهامات این است که ببینیم خود روش چیست و کسانی که در این حوزه قلم زده‌‌اند، هریک تعریف خاصی از روش ارائه کرده‌‌اند. آقای بابایی یک نظر دارند و از طرفی آقای مودب نیز دارای نظر دیگری هستند. دیدگاه آقای مودب این بود که چون در علم تفسیر مبنا روی علمیت اسناد و مستندات است، لذا اینطور تعریف کرده‌‌ایم که روش‌‌های تفسیری راه‌‌کارهایی هستند که به مستندات علمی مستند باشند و آنها نیز محدود به قرآن و عقل و روایات می‌‌شود. همچنین عرفان و کشف و شهود را نیز می‌‌شود به آن اضافه کرد.

عزتی تصریح کرد: اما دیگر مواردی که وجود دارند نیز به عنوان گرایش‌‌های تفسیری هستند یا می‌‌توان در بحث ابزارها از آنها استفاده کرد. در تفسیر عرفانی نیز تا جایی که مفسر به ابعاد عرفانی می‌‌پردازد، گرایش عرفانی است، اما جایی که با منبع کشف و شهود وارد تفسیر می‌‌شود، می‌‌توان از آن به عنوان روش تفسیر عرفانی یاد کرد.

«روش‌‌های تفسیری» بر حسب سرفصل‌ مصوب وزارت علوم تدوین شده است/ رفع ابهام از چیستی «روش» در تفسیر

وی در ادامه بیان کرد: همچنین از دیگر چالش‌‌هایی که در روش‌‌ها و گرایش‌‌های تفسیری وجود دارد، مربوط به اصطلاحات است که این اصطلاحات تا چه حد با هم تشابه یا تفاوت دارند. مثلا تفسیر عقلی و اجتهادی با یکدیگر چه تفاوت‌‌هایی دارند یا اینکه تفسیر عرفانی و باطنی چه نسبتی با یکدیگر می‌‌توانند داشته باشند که به این موارد نیز پاسخ داده‌‌ایم. علاوه بر این موارد، چون کتاب برای تدریس در مقطع کارشناسی است، سعی شده که نظریات مختلف را نقل کنیم و قضاوت در مورد دیدگاه برگزیده را بر عهده دانشجو قرار دهیم.

انتهای پیام