6- الحديث
تأليف محمد عزه دروزه نابلسى (م 1400 ق)، به زبان عربى و شامل تمامى آيات قرآن است. دروزه، از عالمان اهل سنت و داراى مرام اشعرى است كه تفسير خود را در تبيين مسائل اجتماعى و پرداختن به مباحث فقهى تدوين كرده است.
او معتقد بود كه مىبايد تفسير آيات را براساس ترتيب نزول، بيان كرد تا بيشتر نكته هاى اجتماعى آن روشن شود، زيرا نزول آيات قرآن سير تدريجى دارند و دانستن آنها لازم است، از اينرو، از سوره علق تا ناس را محور تفسير خود كرده است.
او ضمن بررسى لغتهاى هرسوره، به موضوعات مهم همراه با فضيلت آنها اشاره كرده است. رابطه سورهها و آيات، بهويژه زمان نزول آنها، مورد توجه او در تفسير بوده است.
او به مسائل اجتماعى، فقهى و بلاغى پرداخته و از روايات و شأن نزول مدد جسته و از پرداختن به اسرائيليات و مسائل علمى- تجربى در تفسير برحذر بوده است. بخشهايى از تفسير او به شكل موضوعى است و سعى مىكند تا بيان نمايد كه موضوعات قرآن در هنگام نزول، قبل و پس از هجرت، متفاوت است. «1»
7- مخزن العرفان، كنز العرفان
تأليف بانوى اسلام، سيده نصرت بنت محمد على امين (م 1403 ق) از مفسران شيعه و به زبان فارسى است. بانوى اصفهانى از نادرترين بانوان شيعه است كه به تفسير آيات به شكل محققانه و با گرايش اجتماعى و تربيتى، پرداخته است.
او در فقه، تفسير و كلام، صاحب انديشه بوده و داراى آثارى، مانند الجنة و الرضوان و الدر و الياقوت است. تفسير مخزن العرفان، تفسيرى موجز و شامل تمامى آيات قرآن است كه به مسائل اجتماعى و تربيتى و در مواردى به اصطلاحات و مسائل عرفانى پرداخته است.
از روايات معصومين عليهم السّلام كمك گرفته و به تحليل و بررسى آنها مبادرت كرده است. او از تفسير صدر المتألهين به لحاظ مسائل عرفانى و فلسفى و از تفسير مجمع البيان به لحاظ روايت و نقل گفتار مفسران بهره برده است. «2»
-------------------------------------------------------------
(1). ايازى، همان، ص 452.
(2). همان، ص 629.
_1.jpg)
