معاد : یوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذلِكَ يَوْمُ الْخُرُوج :

یوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذلِكَ يَوْمُ الْخُرُوج :

يَوْمَهُمُ الَّذي فيهِ يُصْعَقُون :

از دیگر توصیف های خاص در مورد جهان آخرت تعبیر: «يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذلِكَ يَوْمُ الْخُرُوج‏» است ؛ روزى كه همگان صيحه رستاخيز را بحق مى‏شنوند آن روز، روز خروج (از قبرها) است‏ . (1) در سوره طور نیز خداوند می فرماید: «فَذَرْهُمْ حَتَّى يُلاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذي فيهِ يُصْعَقُون»‏؛ حال كه چنين است آنها را رها كن تا روز مرگ خود را ملاقات كنند . در هر دو آیه به فریاد و صیحه اشاره شده است (2)و می فرماید صیحه رستاخیز در آن روز دمیده می شود. در ادامه نیز هست «ذلِكَ يَوْمُ الْخُرُوج»؛

در پایان جهان و آغاز رستاخیز دو صیحه و فریاد بلند سر داده خواهد شد که گاهی از آن به نفخ صور نیز تعبیر می شود. صیحه اول را صیحه خاموشی می نامند، یعنی مرگ جهان اتفاق می افتد و همه چیز از بین می رود. صیحه دوم فریاد حیات جدید و برپایی رستاخیز است و آیه 42 سوره ق یعنی «ذلِكَ يَوْمُ الْخُرُوج» به همین صیحه دوم اشاره دارد. در اینکه این فریاد عظیم چگونه است؟ خداوند با چه چیزی این صدای بلند را ایجاد می کند؟ در مورد این پرسش ها واقعا اطلاعات گویائی در دسترس نیست ؛ قرآن با اشاره اجمالی و سربسته از آن روز یاد می کند.

در سوره طور آمده: «فَذَرْهُمْ حَتَّى يُلاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذي فيهِ يُصْعَقُون»؛ صاعقه نیز از همین ماده یصعقون هست و اگر به معنای فریادی باشد که همه چیز به هلاکت می رسد، می تواند همان صیحه اول باشد که پایان جهان نیز هست. خداوند در سوره زمر نیز به نوعی همین صیحه اول را بیان کرده است: «وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ»؛ و در «صور» دميده مى‏شود، پس همه كسانى كه در آسمانها و زمينند مى‏ميرند . (3)یعنی فریاد انقدر بلند و شدید هست و همه بخاطر فریاد آن صاعقه هلاک می شوند.

در هر حال دو صیحه داریم که در آیات به آن اشاره شده است. گرچه ممکن است احتمال داده شود که منظور از آیه شریفه سوره زمر، هلاکت مشرکان در جنگ بدر باشد که از قضیه ی تاریخی یاد می کند، اما به نظر بعید می آید؛ زیرا با توجه به آیات دیگر اشاره به صیحه و مقدمه روز رستاخیز دارد. قرآن در آیه 42 سوره ق از یسمعون نام برده که یعنی روزی که صیحه حق را بدرستی می شنوند و کاملا آن را احساس می کنند؛ اما در صیحه دوم ، تعبیر سمع نیست و از یصعقون استفاده شده که به معنای این است که صاعقه ای مرگبار همه را فرا خواهد گرفت.

----------------------------------------------------

1- ق، 42
2- طور، 45
3- زمر، 68