خداوند متعال، در توصيف قرآن مىفرمايد: «ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فِيهِ هُدىً لِلْمُتَّقِينَ». «اين كتاب باعظمتى است كه شك در آن راه ندارد و مايه هدايت پرهيزگاران است.
براساس آيه شريفه، قرآن كتاب هدايت و حكمت است كه در جهت تربيت و انسان سازى فراهم شده است و لذا مىفرمايد: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ». «خداوند بر مؤمنان منت نهاد (نعمت بزرگى بخشيد) هنگامىكه در ميان آنها، پيامبرى از خودشان برانگيخت كه آيات او را بر آنها بخواند و آنها را پاك كند و كتاب و حكمت بياموزد».
______________________________
(1)- بقره/ 2.
(2)- آل عمران/ 164.
اعجاز القرآن در نظر اهل بيت عصمت ع و بيست نفر از علماى بزرگ اسلام، ص: 195
با اين توصيف كه قرآن با توجه به هدف نزول، كتاب انسانسازى است و تمامى مطالب آن در راستاى رشد و تعالى و تربيت و تكامل اوست، لكن اشاراتى گذرا بر مسائل علمى و اسرار وجود و كائنات و هستى دارد كه نشان از اعجاز علمى قرآن دارد.
مسائل علمى كه قرآن بر آنها اشاره نموده است، امورى بوده است كه در صدر اسلام، راهى براى شناخت آنها نبوده است، مگر از طريق وحى و با پيشرفت علم و دانش بشرى، برخى از آنها روشن شده و عظمت قرآن براى دانشمندان بيشتر گرديده كه چگونه در 1400 سال پيش، قرآن از آنها ياد نموده است. بشر آن روز، دركى از آنها نداشته، همانطور كه بشرى امروزى نيز، در مواردى، دركى از مسائل علمى قرآن ندارد و شايد هزاران سال بايد بگذرد تا نكات دقيق علمى قرآن مورد شناسائى واقع شود.
از جمله مسائل علمى قرآن، اشاره به زوجيّت، عمل لقاح بادها، موزون بودن هر شى، گهواره بوده زمين، دحو الارض، رشد جنين، آب اصل حيات، حركت فلكها و ... مىباشد كه به اختصار به هريك پرداخته مىشود:
1- زوجيت در قرآن:
قرآن در آياتى، اشاره به زوجيت هر شى اشاره مىكند و مىفرمايد: «وَ هُوَ الَّذِي مَدَّ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ فِيها رَواسِيَ وَ أَنْهاراً وَ مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ جَعَلَ فِيها زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ» «او كسى است كه زمين را گسترده و در آن كوهها و نهرهاى قرار داد و از تمام ميوهها در آن دو جفت آفريد» و در مورد ديگرى مىفرمايد: «وَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ خَلَقْنا زَوْجَيْنِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ». «از هر چيز دو زوج آفريديم شايد متذكّر شويد».
خداوند متعال در آيات مذكور، اشاره به زوجيت براى تمامى اشياء مىنمايد و بيان مىدارد كه در زندگى انسان، حيوانات، نباتات، جامدات و ... زوجيت وجود
______________________________
(1)- رعد/ 3.
(2)- ذاريات/ 46.
اعجاز القرآن در نظر اهل بيت عصمت ع و بيست نفر از علماى بزرگ اسلام، ص: 196
دارد و هركدام، داراى نر و ماده هستند كه از طريق عمل لقاح، بارور مىشوند.
اگر دانشمند معروف سوئدى در قرن 18 ميلادى موفق به كشف مسأله زوجيت در گياهان مىشود و بيان مىدارد كه جهان گياهان همچون حيوانات از طريق آميزش نطفه نر و ماده بارور مىشوند ، قرآن در چهارده قرن قبل، آن را بيان داشته است.
زوجيت در همه اشيا وجود دارد و از جمله در عالم اتمها، امروزه روشن شده است كه اتم از اجزاء مختلفى تشكيل شده، اجزائى كه داراى بار الكتريسته منفى هستند و الكترون ناميده مىشوند و اجزائى كه داراى بار الكتريسته مثبت هستند و پروتون ناميده مىشوند. ممكن است مقصود از زوجيت، دو جنس متقابل باشد مانند، شب و روز، آسمان و زمين، دريا و خشكى، خورشيد و آسمان، جن و انس، نرمى و زبرى، نور و ظلمت و ... چنانچه در روايتى از امام رضا عليه السّلام آمده است كه:
خداوند اشياء جهان را متضاد آفريده تا روشن شود براى او ضدى نيست و آنها را باهم قرين ساخته تا معلوم شود قرينى براى او نيست، نور را ضد ظلمت و خشكى را ضد ترى، و خشونت را ضد نرمش و سرما را ضد گرما قرار داده، در عين حال اشياء متضاد را جمع كرده و موجودات نزديك به هم را از هم جدا نموده تا اين جدائى دليل بر جداكننده و آن پيوستگى دليل بر پيوند دهنده باشد و اين است معنى «وَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ خَلَقْنا زَوْجَيْنِ».
2- عمل لقاح بادها:
خداوند مىفرمايد: «وَ أَرْسَلْنَا الرِّياحَ لَواقِحَ»، «ما بادها را براى تلقيح فرستاديم»
آيه شريفه اشاره دارد كه برخى از درختان و ... براى بارور شدن نياز به عمل لقاح بادها دارند. از اين روى بادها باروركنندهاند. آيه شريفه، مىتواند اشاره به تلقيح
______________________________
(1)- تفسير نمونه، 10/ 115.
(2)- نور الثقلين 5/ 130.
(3)- حجر/ 22.
اعجاز القرآن در نظر اهل بيت عصمت ع و بيست نفر از علماى بزرگ اسلام، ص: 197
گياهان بوسيله بادها و گردافشانى باشد. زيرا بادها نقش مهمى در انتقال گردههاى نطفه نر و بارور ساختن گياهان دارد. همچنانكه آيه شريفه مىتواند اشاره به عمل لقاح ابرها توسط بادها باشد كه موجب نزول باران است زيرا در ادامه آيه از نزول باران هم سخن گفته شده است.