يادداشت

و امام كاظم عليه السّلام در مورد عظمت قرآن و اينكه با گذشت روز و شب و زمان، تغييرى در محتوى و بيان قرآن ايجاد نمى‏شود و اعجاز قرآن آن است كه عصرى نيست، بلكه فراتر از يك عصر و زمان است، مى‏فرمايد:
انّ رجلا سأل ابا عبد اللّه عليه السّلام، ما بال القرآن لا يزداد على النشر و الدرس الّا غضاضه، فقال: لان اللّه تبارك و تعالى لم يجعله لزمان دون زمان و لا لناس دون ناس فهو فى كل زمان جديد و عند كل قوم غضّ الى يوم القيامة «2». امام كاظم عليه السّلام فرمودند:

این کتاب که در گروه پژوهشی تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه معارف اسلامی و به قلم حجت الاسلام دکتر محمدباقر پورامینی و کوشش نعمت الله فیروزی سامان یافته به همت این دانشگاه و دانشگاه بین المللی امام رضا علیه السلام در ۴۳۲صفحه و در قطع وزیری منتشر شد.

4- اعجاز در ترسيم جامعه مدنى براساس عدل¹

6- تبصير الرحمن و تيسير المنّان‏
تأليف على بن احمد بن ابراهيم مهايمى (م 835 ق) داراى مذهب حنفى و به زبان عربى است. نام كامل تفسير او تبصير الرحمن و تيسير المنّان ببعض ما يشير الى اعجاز القرآن است.
مهايمى يكى از صوفيان قرن نهم بوده و تفسير او از رويكردى صوفيانه برخوردار است .

__________________________________________________
(1). همان، ص 464.
(2). خرمشاهى، همان، ص 716.
روشهاى تفسير قرآن، ص: 265

----------------------------------------------------------------------------

9 - تقسيم آيات قرآن به آيات محكم و آيات متشابه، از ديگر برجستگيهاى قرآن است. آيات متشابه هم خود داراى سه گروه هستند:

الف: گروهى كه هيچ راهى براى معرفت آنها نيست، مثل زمان قيامت.
ب: گروهى كه براى انسان قابل فهم است مانند الفاظ غريب و احكام مغلق.
ج: گروهى هم متشابه نسبى است يعنى راسخين در علم از آن آگاه هستند ولى بقيه از آن بى‏خبرند.

10 - اختلاف حروف قرآن از نظر قرائت هم از معجزات به شمار آمده است به شكلى كه تحمل قرائات سبعة و ديگر قرائات را دارا است، كه در كتابهاى ديگر چنين نيست.

تنبيه آخر

بدان كه «حمد» چون در مقابل «جميل» است و از آيه شريفه استفاده شود كه حمد و ستايش براى مقام اسم اعظم كه اسم جامع است، كه داراى مقام ربوبيّت عالميان و رحمت «رحمانيّه» و «رحيميّه» و «مالك يوم دين» است، ثابت است، پس اين اسماى شريفه، يعنى «رَبّ» و «رحمن» و «رحيم» و «مالك» را بايد در تحميدْ مدخليّتى بسزا باشد؛ و ما پس از اين در ذيل قول خداى تعالى: مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ به بيانى تفصيلى ذكرى از اين مطلب مى‏نماييم.

و اكنون راجع به تناسب مقام ربوبيّت عالميان با «تحميد» سخن مى‏گوييم و آن از دو جهت متناسب است:

يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ خَمْسينَ أَلْفَ سَنَة :

از دیگر توصیف های خاص در مورد جهان آخرت تعبیر:« «تَعْرُجُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ إِلَيْهِ في‏ يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ خَمْسينَ أَلْفَ سَنَة» است ؛ فرشتگان و روح [فرشته مقرّب خداوند] بسوى او عروج مى‏كنند در آن روزى كه مقدارش پنجاه هزار سال است ‏. (1)

در ایه یاد شده از قیامت با عبارت روزی که مقدارش پنجاه هزار سال است ، یاد شده است. در سوره سجده نیز به نوعی به همین موضوع اشاره شده است، در آنجا می فرماید: «يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّون»‏؛ روزى كه مقدار آن هزار سال از سالهايى است كه شما مى‏شمريد . (2)

فضائل شیطان

1- اعتقاد به خدا و ربوبیت او : در گفتگو با خداوند میگوید رب که حکایت از اعتقاد به ربوبیت الهی دارد :قالَ رَبِّ فَأَنْظِرْني‏ إِلى‏ يَوْمِ يُبْعَثُونَ.

2- اعتقاد به معاد و روز بعث . زیرا از خداوند میخواهد تا روز رستاخیز به او مهلت بدهند : رَبِّ فَأَنْظِرْني‏ إِلى‏ يَوْمِ يُبْعَثُونَ

3- اعتقاد به عصمت جمعی از بندگان خدا ( پیامبران و امامان ) به هنگام در خواست مهلت میگوید که اغوا و گمراه نمودن بندگان خواهد پرداخت مگر بندگان مخلص خدا : قالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعينَ . إِلاَّ عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصينَ .

4- عبادت طولانی خداوند :

قرائت کلام الهی به‌تنهایی برای گسترش فرهنگ قرآنی کافی نیست .

رئیس دانشکده الهیات دانشگاه قم گفت: متولیان قرآنی باید زمینه قرائت و فهم قرآن را فراهم آورند اما برای گسترش فرهنگ قرآنی این دو مؤلفه کافی نیست و متولیان باید راه‌های مردمی و سنتی ترویج قرآن را نیز فراهم کنند.

به گزارش نورسافت، اولین جلسه از سلسله نشست‌های قرآن‌ پژوهی دیجیتال با موضوع قرائات قرآن و تشابه کلمات با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید رضا مؤدب، استاد و عضو هیأت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه قم در غرفه مرکز نور واقع در بخش نوآوری‌های قرآنی دانش بنیان برگزار گردید.