اهمیت معاد:

اهمیت معاد:
چرا بحث از معاد مهم است؟ به چه دلیل باید در مورد معاد و جهان آخرت، مطالعه شود؟ چرا باید معتقد به معاد باشیم و کسانی که معتقد به معاد نیستند، چه مشکلی دارند؟ آیا کسانی که به معاد، معتقد نیستند، زندگی بهتری ندارند؟ یا اینکه کسانی که معتقد به معادند، آرامش بیشتری دارند؟ می توان گفت که موفقیت با کسانی است که به اهمیت مساله معاد پی بردند و در پی ایمان به معاد، آینده خویش را تضمین نمودند. کسانی که معتقد به معاد هستند رستگارند و آنها زمانی که رستاخیز برپا می شود با آمادگی کامل وارد صحنه قیامت می شوند.

اهمیت معاد در قرآن :
با مطالعه آیات قرآن در می یابیم که تعداد فراوانی از آیات قرآن در خصوص بحث معاد است و به نظر می رسد که حدود یک سوم آیات قرآن، یعنی در حدود دو هزار آیه از آیات قرآن، مستقیم یا غیر مستقیم در خصوص معاد و مسائل مربوط به آن است و شاید بتوان گفت که در تمام سوره های قرآن و یا در هر صفحه قرآن از معاد و قیامت یاد شده و بسیاری از سوره های مکی که در چینش ترتیب سور در پایان قرآن قرار گرفته اند، به طور کامل یا بخش غالب آن درباره بحث معاد و جهان آخرت می باشد و در آنها از نام های قیامت، دلایل معاد، معاد جسمانی و روحانی، معاد در بین ملت های پیش از اسلام، آثار تربیتی معاد، چیستی و چگونگی مرگ و جهان آخرت، عالم برزخ، نشانه های رستاخیز، نامه عمل، فرشته های مراقب اعمال، تجسم اعمال، محکمه عدل الهی، بهشت و بهشتیان، نعمات بهشت، مقامات بهشتی، جهنم و جهنمیان، احوال کافران و منافقان در قیامت، مسئله شفاعت و چگونگی آن، خلود و جاودانگی در بهشت و جهنم و...، یاد شده است. در تبیین اهمیت معاد در قرآن به برخی از مهمترین آیات پرداخته می شود تا با بررسی اجمالی آنها، جایگاه معاد در زندگی بشر، معلوم شود.

اهمیت معاد در آیه 87 نساء :
خداوند متعال در اهمیت معاد می فرماید: «اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ لا رَيْبَ فيهِ وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَديثاً»؛ خداوند معبودی جز او نیست به طور قطع همه شما را در روز رستاخیز که شکی در آن نیست جمع می کند و کیست که از خداوند راستگوتر باشد . در آیه یاد شده سخن از اجتماع قطعی انسان ها در روز قیامت است، در روزی که هیچ شک و تردیدی در آن نیست و خداوند متعال آغاز آیه را با این عبارت بیان می کند «اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ»، هیچ معبودی جز الله نیست. از توحید شروع شده و بعد می فرماید «لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ»؛ به طور قطع همه انسان ها در روز قیامت که شک و تردید در آن راه ندارد، جمع می شوند؛ سپس برای تاکید بیشتر می فرماید «وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَديثا »، چه کسی از خدا راستگوتر است.
به نظر می رسد که آغاز و پایان آیه یاد شده و عبارات آن هر کدام تاکیدی است بر این مساله که معاد یک حقیقت است و اهمیت دارد و نشان دهنده میزان اهمیتی است که قرآن برای جمع شدن، بیان می دارد .برای کسانی که در محضر قرآن هستند، جالب است تامل نمایند که در آیه تعبیر «لا ریب فیه» آمده است و به گفته صاحبان لغت، ریب هر گونه شکی را که در وجود انسان به وجود آید شامل نمی شود؛ بلکه شکی است که آمیخته با خوف و ترس است .
ممکن است سوالی به ذهن خطور نماید که چرا قرآن در آیه یاد شده و مانند آن تنها به ادعای وجود قیامت اکتفا کرده است و استدلالی را بر وجود قیامت بعد از عبارت لاریب، بیان نکرده است تا بر اساس آن استدلال ریب و شکی در وجود انسان ها در رابطه با قیامت، وجود نداشته باشد؛ چه پاسخی به سوال یاد شده می توان داد؟ به نظر می رسد که دلایل معاد در دیگر آیات قرآن، قبل از آیه یاد شده و مشابه این آیه فراوان بیان شده است و دیگر نیازی به تکرار آن دلائل نبوده است و خداوند متعال به تناسب موقعیت و مخاطب در آیاتی که بیان داشته، در همان جا دلائلی را نیز برای معاد گفته است.
شاید هم بتوان گفت که پذیرش مساله معاد امری فطری است و آنقدر حتمی است که خداوند با عبارت لاریب، بدان اشاره می نماید تا با تامل در آن، به وجود آن پی برده شود و دیگر نیازی به استدلال بر آن نبوده و بنابراین اصل معاد امری روشن و امری واضح است و شک و ریبی را نباید درباره آن در وجود خود نگه داشت.
بنابراین اگر در مجموع آیه یاد شده، تامل نمائیم که لام در لیجمعنکم علامت قسم است و نون هم که در ادامه آمده، نون تاکید است و همینطور بخش های دیگر آیه که به ضمیمه جمله لاریب فیه که خود تاکید است و به ضمیمه جمله و من اصدق من الله حدیثا که تاکید بیشتری دارد، همه اینها در کنار هم بیان می دارد که مساله معاد، مساله بسیار مهمی است و نمی توان از آن غافل شد و نمی توان به فکر آن نبود .
خداوند متعال در آیات دیگری نیز با عبارت لا ریب، از قیامت و معاد یاد می کند و می فرماید: «رَبَّنا إِنَّكَ جامِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لا رَيْبَ فيهِ إِنَّ اللَّهَ لا يُخْلِفُ الْميعاد»؛ پروردگارا تو مردم را، براى روزى كه ترديدى در آن نيست، جمع خواهى كرد زيرا خداوند، از وعده خود، تخلّف نمى‏كند . لازم است تا بدانیم که وعده های الهی تخلف ناپذیرند و چون خداوند وعده بر قیامت داده، پس هیچ ریب و شکی نیست که قیامت برپا خواهد شد و مردم در آنجا جمع خواهند شد.
در آیه 78 نساء اگر تعبیر لیجمعنکم آمده بود، در آیه 9 آل عمران نیز جامع الناس آمده است؛ همچنانکه این مطلب در آیه 12 انعام نیز قابل مشاهده است؛ آنجا هم تعبیر «لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ لا رَيْبَ فيهِ» تکرار شده و چنین آمده: «كَتَبَ عَلى‏ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ لا رَيْبَ فيهِ» ؛ هم تعبیر جمع، هم تعبیر یوم القیامه و هم تعبیر لا ریب فیه در آنجا مورد اهمیت است؛ آنچنانکه در سوره کهف نیز در آیه 21 با عبارت «وَ أَنَّ السَّاعَةَ لا رَيْبَ فيه» به این مطلب اشاره شده است و در آیات دیگری مانند 59 غافر و 7 شوری 26 و 33 جاثیه بدان اشاره شده است .