اسمر جعفری ، سیدرضا مؤدب
تحلیل دیدگاه مفسران در تفسیر آیه 62 بقره و نقد دیدگاه پلورالیستی
آیه شریفه «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ الَّذِینَ هادُوا وَ النَّصاری وَ الصَّابِئِینَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الآخِرِ وَ عَمِلَ صالِحاً فَلَهُمْ أَجْرُهُم عند ربهم ... » از جمله آیات مورد توجه در دهه‌های اخیر نزد عموم مفسران است.
چکیده:
آیه شریفه «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ الَّذِینَ هادُوا وَ النَّصاری وَ الصَّابِئِینَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الآخِرِ وَ عَمِلَ صالِحاً فَلَهُمْ أَجْرُهُم عند ربهم ... » از جمله آیات مورد توجه در دهه‌های اخیر نزد عموم مفسران است. این آیه از نظر برخی از روشنفکران، تاییدی بر حقانیت همه مذاهب پیش از اسلام است. دلیل چنین باوری، گسترش اندیشه پلورالیزم دینی و به رسمیت شناختن همه ادیان و تایید حقانیت آنها نزد این دسته از روشنفکران است. آنان تلاش کرده‌اند مدعای خود را با آیه یادشده، مستند کنند که در نگاه نخستین، عبارت «مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الآخِرِ وَ عَمِلَ صالِحاً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِم ...» ادیان آسمانی را به شرط ایمان و عمل صالح به حق می‌داند. این مقاله پس از بررسی‌های علمی، بیانگر آن است که از نگاه مفسران، آیه فوق به ضمیمه دیگر آیات مرتبط، تاییدی بر اعتباربخشی به ادیان گذشته نیست، بلکه صراحت بر ضرورت ایمان به پیامبر اسلام’ برای اهل کتاب دارد و هرگز موید دیدگاه پلورالیستی نمی‌باشد و با آمدن اسلام، اعتبار ادیان پیش از اسلام پایان یافته و دین اسلام به‌عنوان آخرین حلقه پیام‌های الهی، خواست حق تعالی، برای هدایت بشر است.
واژه‌های کلیدی: آیه 62 بقره، پلورالیزم دینی، ادیان آسمانی، تفسیر کلامی
نویسندگان:
اسمر جعفری ، سیدرضا مؤدب
فصلنامه مطالعات تفسیری - سال هشتم، شماره 31، پاییز 1396.
