لَو لَمْ یبْقَ منَ الدُّنیا اِلاَّ یومٌ واحِدٌ لَطَوّلَ اللهُ ذلِكَ الیومَ حَتّی یخرُجَ قائمُنا أَهْلَ البَیت.
اگر از عمر دنیا تنها یک روز مانده باشد خداوند آن روز را آنقدر طولانی میکند تا قائم ما اهل بیت(علیهالسلام) ظهور یابد. (منتخبالاثر، ص ٢٥٤)
10- الواضح
تأليف شيخ محمد محمود حجازى از عالمان اهل سنت در قرن معاصر، بهزبان عربى و دربردارنده تمامى آيات قرآن است. او در تفسيرش، به مطالب تربيتى و هدايتى قرآن اهميت زيادى داده، ازاينرو، تفسيرش مورد استقبال عمومى واقع شده است، ضمن آنكه تفسير او از نثر روان و سبك ساده و قابل فهم برخوردار است. او در مقدمه تفسيرش به اختلاف گرايشهاى تفسيرى اشاره و بيان مىكند كه آنها از اصطلاحات علمى برخوردار بودهاند، لذا براى همگان مفيد نيستند.
او از بيان اسرائيليات و نيز روايات نادرست پرهيز داشته و به روش موضوعى در فهم آيات، بيشتر توجه كرده است. از مسائل كلامى و فقهى اختلافى پرهيز داشته و معتقد است كه پرداختن به مسائل علمى- تجربى در قرآن نيز روش مناسبى نيست.
حجازى به مقاصد آيات و معانى واقعى و تناسب آنها، توجه كرده است. «2»
مفسران ديگرى نيز در گرايش و صبغه تفسير تربيتى همت گماردهاند كه البته تفسير آنها داراى جهت و گرايش ديگرى نيز بوده است كه آن گرايش، در آن تفسير، جهت غالب بوده كه توضيح آنها در همان بخش آمده است. براى اطلاع بيشتر به
__________________________________________________
(1). همان، ص 373.
(2). همان، ص 741.
--------------------------------------------------------------------------------
بخشى كه با علامت پيكان معين شده، مراجعه كنيد. در اين مجال به ذكر نام آن تفسيرها به همراه جهتگيرى معروف و اصلىشان اشاره مىشود:
1- روح البيان،/ حقى بروسوى (م 1127 ق)/- عرفانى.
2- مناظر الانوار،/ قزوينى (م 1270 ق)/- عرفانى.
3- مقتنيات الدرر،/ حائرى (م 1340 ق)/- روايى.
4- حجة التفاسير،/ بلاغى (م 1399 ق)/- جامع.
5- الكاشف،/ مغنيه (م 1400 ق)/- اجتماعى.
6- مخزن العرفان،/ بانوى اصفهانى (م 1403 ق)/- اجتماعى.
7- اطيب البيان،/ طيّب (م 1411 ق)/- روايى.
8- نمونه،/ مكارم (معاصر)/- جامع.
9- الفرقان،/ صادقى (معاصر)/- كلامى.
10- احسن الحديث،/ قرشى (معاصر)/- روايى.
11- من هدى الفرقان،/ مدرسى (معاصر)/- اجتماعى.
روشهاى تفسير قرآن، ص: 279