فصل پنجم: كلام نورانى امام صادق عليه السّلام
كلام نورانى امام صادق عليه السّلام در فصلهاى پيشين، حديث سبعة احرف، از زمان نزول قرآن تا دوران تابعين مورد بررسى قرار گرفت و جايگاه آن نزد علماى اهل سنت مشخص شد و روشن گشت كه در زمان پيامبر صلّى اللّه عليه و آله، چه در هنگام نزول قرآن و چه در زمان جمعآورى آن، حديث سبعة احرف به چشم نمىخورد. آن چه مسلّم است، ظهور و نسبت آن در زمان صحابه پس از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله يا حداكثر زمان تابعين بوده است، كه با هدف توجيه قراآت، نشر و گسترش يافته است. لذا علماى اهل سنت در معناى آن، دچار تحيّر و سرگردانى شدهاند. هم چنين روشن شد كه حديث سبعة احرف، با عبارات متفاوتى كه داشت، از اضطراب متن برخوردار بود و تناقضهاى قابل توجهى در آن ديده مىشد و گر چه مجوّزى براى قراآت مختلف شده است، اما قرآن از قرائت واحدى برخوردار است.
آن چه در فصل پنجم به آن پرداخته مىشود، بررسى حديث سبعة احرف از ديدگاه امامان معصوم عليهم السّلام به ويژه كلام نورانى امام صادق عليه السّلام مىباشد؛ آنان كه چراغ هدايت براى مسلمانانند و رسالتى بس مهم در هدايت مسلمانان دارند؛ چراغى كه خداوند متعال، آن را براى همه مردم عالم برافروخت، ليكن جمع قليلى از وجود آنان بهره مىبرند. آنان خود نورند گر چه مستقيما وحى بر آنان نازل نمىشد، اما كلامى الهى دارند. كلامى كه نزد شيعيان همسان و هم سنگ قرآن است و ارزشى بس رفيع و منزلتى بس والا دارد. لذا در اين فصل، نخست به بيان نورانى امام صادق عليه السّلام در مورد حديث سبعة احرف مىپردازيم.
روايت امام صادق عليه السّلام
على بن ابراهيم، عن أبيه، عن ابن أبي عمير، عن عمر بن اذينة، عن الفضيل بن يسار قال: قلت لأبي عبد اللّه عليه السّلام: إنّ النّاس يقولون: إنّ القرآن نزل على سبعة أحرف فقال: كذبوا اعداء اللّه و لكنّه نزل على حرف واحد من عند الواحد؛ «1»
فضيل بن يسار مىگويد: به امام صادق عليه السّلام عرض كردم: مردم مىگويند:
قرآن بر هفت حرف نازل شده است. فرمود: دروغ مىگويند، دشمنان خدا.
قرآن بر يك حرف و از جانب يكى نازل شده است.
همين محتوا و مضمون در روايت امام باقر عليه السّلام نيز آمده است:
الحسين بن محمد، عن علي بن محمد، عن الوشاء، عن جميل بن درّاج، عن محمد بن مسلم، عن زرارة، عن أبي جعفر عليه السّلام قال: إنّ القرآن واحد نزل من عند واحد و لكنّ الاختلاف يجيء من قبل الرواة. «2»
امام باقر عليه السّلام فرمود: قرآن يكى است و از نزد يكى (خداى يگانه) نازل شد.
ولى اختلاف از سوى راويان پديد آمد.
_0.jpg)
