علامه طبرسى در ذيل آيات نخستين سوره مدثر (1) بر سلامت وحى الهى به هنگام نزول آن، تأكيد دارد و آن حضرت را مطّلع از براهين روشن به هنگام نزول وحى مى‌داند و در خصوص خطاب قُمْ فَأَنْذِرْ (2)به عدم هراس پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم از شيطان اشاره مى‌نمايد؛ زيرا او نبى الهى بوده و مى‌بايد مردم را انذار كند و مى‌فرمايد:
خداوند متعال بر رسولش وحى نمى‌فرستاد مگر به همراه براهين روشن و دلايل آشكار به‌گونه‌اى كه او بداند هرآنچه بر او وحى مى‌شود، تنها از طرف خداوند متعال است؛ بنابراين، پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم نياز ندارد تا گواهى از بيرون او را مطلع كند و او هيچ‌گونه هراسى در اين خصوص به خود راه نداده است. (3)
پيامبر نه‌تنها از دخالت شيطان به هنگام دريافت وحى، مصون بود، بلكه جبرئيل هم در ارائه كلمات قرآن، دخالت نداشت و جبرئيل از طرف خداوند، لفظ و معنى را مى‌رساند؛ (4) سيوطى، با ذكر برخى از اقوال در خصوص اين‌كه جبرئيل لفظ و معنى را آورده يا تنها معانى را آورده، قول نخست را صحيح مى‌داند (5)و گرچه برخى از معاصران دخالت جبرائيل را در الفاظ مطرح كرده‌اند (6)ولى با توجه به امين بودن جبرئيل وحى و اين‌كه او تنها پيام خدا را مى‌رساند، چنين نظرى، صحيح نيست و مخالف آيات است. (7)
1- مدثر/ ۲: يٰا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ، قُمْ فَأَنْذِرْ؛ اى مرد بر خود جامه خواب پيچيده، برخيز و هشدار بده.
2- مدثر/ ۲: برخيز و هشدار بده.
3- مجمع البيان، ج ۱۰، ص ۵۷۹ ذيل آيه نخستين مدثر: لان اللّه تعالى لا يوحى الى رسوله الاّ بالبراهين النيّرة و الايات البيّنة الدالة على ان ما يوحى اليه انّما هو من اللّه تعالى فلا يحتاج الى شى سواها و لا يفزع.
4- الاتقان فى علوم القرآن، ج ۱، ص ۹-۱۵۷ (فى كيفية الانزال).
5- همان.
6- زبان قرآن، فراستخواه، ص ۳۰۵، مجله كيان، ش ۴، ص ۱۲، دانشنامه قرآن، مقاله وحى.
7- شعراء/ ۱۹۲ وَ إِنَّهُ لَتَنْزِيلُ رَبِّ الْعٰالَمِينَ؛ مسلما اين قرآن از سوى پروردگار جهانيان نازل شده است.
مؤدب، رضا، مبانی تفسیر قرآن، صفحه: ۵۰، دانشگاه قم، قم - ایران، 1386 ه.ش.
