مقاله : بررسی تحلیلی حدیث«إِنَّمَا یَعْرِفُ الْقُرْآنَ مَنْ خُوطِبَ بِه‌»

بررسی تحلیلی حدیث«إِنَّمَا یَعْرِفُ الْقُرْآنَ مَنْ خُوطِبَ بِه‌»
مقاله 14، دوره 8، شماره 18، بهار و تابستان 1397، صفحه 339-365
نوع مقاله: مقاله پژوهشی . مجله کتاب قیم
نویسندگان
کمیل راجانی1؛ سید رضا مودب 2
1دانش‌آموخته دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، جامعه المصطفی العالمیة
2استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه قم
تاریخ دریافت: 01 اسفند 1395، تاریخ بازنگری: 05 مهر 1396، تاریخ پذیرش: 22 دی 1396
چکیده
برخی از اخباریان با استناد به حدیث «انما یعرف القرآن من خوطب به» قائل به عدم حجیت ظواهر قرآن و انحصار حق تفسیر قرآن برای ائمه علیهم السلام شده‌اند. این جمله ذیل روایتی وارد شده که امام باقر(ع) با محدث مشهور اهل سنت قتاده بن دعامه، پیرامون تفسیر برخی از آیات قرآنی گفتگوی می‌کنند. بنابراین برای فهم آن جمله، نیاز به بررسی آن گفتگوست. این پژوهش در بررسی تحلیلی آن گفتگو، قصد دارد لایه‌های فهم قرآن و گونه‌های روایات تفسیری را تبیین نموده و آسیب‌های این حدیث را بررسی نماید. در نوشتار حاضر، تلاش شده است بین ترجمه، تفسیر و تأویل تفاوت گذاشته شود و بیان امام(ع) مبنی بر حق انحصاری فهم قرآن برای اهل خطاب را به بیان تأویلی توجیه نماید. آسیب سقط در مورد حدیث هم مردود شمرده شده است.

کلیدواژه ها
قرآن؛ فهم؛ معرفت؛ حدیث؛ خطاب

Analytical review of hadith “Quran can be understood just by those who have been addressed”
نویسندگان [English]
Komeil Rajani1؛ Sayed reza moadab2
1Ph.D. graduated student of Quran and Hadith sciences, Al-Mustafa International University.
2Professor of Quran and Hadith sciences, theology faculty, Qom university.
چکیده [English]
Some Akhbaris, referring to the hadith “Quran can be understood just by those who have been addressed”, believe that the Quran's apparent meaning is not valid and the right of interpret the Quran is restricted to the Imams (a.s). This expression follows a tradition that Imam Baqir (a.s) speaks about interpreting some of the Quranic verses with the famous Sunni narrator “Qatādah bin Daᵓāmah”. Therefore, to understand this hadith, it is necessary to examine the conversation. By an analytical study, this research intends to explain the layers of understanding of Quran and the types of interpretive hadiths and to provide pathology of this hadith. The present paper attempts to differentiate between translation, outward interpretation (Tafsir) and inward interpretation (Tawil), and to justify the expression of Imam (a.s) regarding the exclusive right to understand the Quran for the people of address. damage of text’s omission in the hadith has also been rejected.