يَوْمُ الْوَعيد :

يَوْمُ الْوَعيد :

از دیگر توصیف های خاص در مورد جهان آخرت تعبیر، «يَوْمُ الْوَعيد» و به معنی روز وعده های وحشتناک است.

عبارت یاد شده چند بار در قرآن به کار رفته است؛ از جمله در سوره ق آمده است: «وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ ذلِكَ يَوْمُ الْوَعيد»؛ و در «صور» دميده مى‏شود؛ آن روز، روز تحقّق وعده وحشتناك است .(1)

واژه وعید از وعد است و وعد یعنی وعده و تعهدی که انسان به فردی می دهد. این واژه در واقع با عبارت وعید معنای خاصی دارد و وعید با وعد متفاوت است.

راغب اصفهانی که از صاحبان تفسیر لغوی است، معتقد است که هرگاه از وعد در قرآن یاد بشود می تواند در مورد وعده های خوب یا وعده های بد باشد و در واقع وعد عام است و هم خیر و هم شر را شامل می شود؛ ولی وعید تنها در مورد وعده های شر و مجازات گفته شده است .(2)

قرآن اگر به جای یوم الوعد از یوم الوعید یاد می کند، منظور عذاب قیامت است. به همین جهت بسیاری از مفسران وعید را به روز تهدید معنا کرده اند، به روزی که انسان در آنجا به نتایج اعمالی که دارد تهدید می شود .(3)

در هر حال تعبیر یوم الوعید در قرآن اشاره به مجازات هایی دارد که خداوند بر آن وعده داده است و از آنها با عبارت وعید یاد شده است.

شاید مصداق وعید مجازات هایی است که در دوزخ یا قبل از اوست، مجازات هایی که مادی یا معنوی است، مصداق وعید می تواند رسوایی در میان خلائق باشد یا بدتر دوری از فیض الهی باشد.

بنابراین باید توجه داشته باشیم که وعده های الهی تخلف ناپذیر است. انسانی اگر به انسانی دیگر وعده ای می دهد ممکن است عمل نکند، چون در توانایی اش نباشد یا در توانایی اش باشد اما میل به عمل نداشته باشد.

وعده هایی که انسان ها در دنیا به هم می دهند برخی از آنها محقق می شود و برخی ممکن است محقق نشود؛ اما وعده های الهی یا وعید های الهی تخلف ناپذیر است، آنچنانکه در قرآن نیز به این نکته اشاره شده است:

«إِنَّ اللَّهَ لا يُخْلِفُ الْميعاد»؛ وعده های الهی تخلف ندارد (4) و زمانی که خداوند از یوم الوعید یاد می کند، این قضیه ای است واقعی و تردیدی در آن نیست؛

چرا که قدرت الهی فراتر از همه قدرت هاست و توان الهی به گونه ای است که هر وعده ای می دهد عملی می شود.

بنابراین یوم الوعید از تعابیری است که درک آن نیازمند دقت است و لازم است تا به معانی آنها توجه بیشتری شود.
-------------------------------------------------------------------------------

1- ق، 20

2- مفردات الفاظ قرآن . ص 875.

3- المیزان ج18 . ص 349 .

4- آل عمران ، 9 ؛ رعد ،31