أنَا بَقِيَّةُ اللّه ِ في أرضِهِ و خَليفَتُهُ و حُجَّتُهُ عَلَيكُم ؛ حديث
امام مهدى عليه السلام :من يادگار خدا در زمين و جانشين و حجّت او بر شما هستم .
تفاسیر تربیتی در کتاب روشهای تفسیر قرآن
4- فى ظلال القرآن
تأليف سيد قطب (م 1386 ق)، به زبان عربى و دربردارنده تمامى آيات قرآن است. سيد قطب از عالمان اهل سنت و اشعرىمرام و صاحب آثارى، مانند التصوير الفنى فى القرآن و العدالة الاجتماعيه فى الاسلام است. او دانشمندى تأثيرگذار در بين گروهى از اعراب بود. سيد قطب بهجهت تربيتى- اجتماعى در تفسير آيات، اهتمام ويژه داشته است. او معتقد بود كه خواننده قرآن نبايد سرگرم لغت، قرائات، كلام و فقه شود، بلكه مهمترين اهداف تفسير قرآن مىبايست دريافت مسائل تربيتى و اجتماعى باشد.
سيد قطب از تفسيرهاى علمى و نقل اسرائيليات پرهيز كرده و وارد مسائل اختلافى كلامى و فقهى نشده است. او به علت مبارزات خود، در تفسير آيات، اهتمام خاصى به دعوت الهى قرآن در برابر ظلم، جهاد، انقلاب و حركتهاى اسلامى داشت و سبك تفسير حركتى را نگارش كرد و در آن به مسائل تربيتى و اجتماعى به شكل كامل پرداخت. «1»
5- پرتوى از قرآن
تأليف آيت اللّه سيد محمود طالقانى (م 1399 ق) از عالمان مبارز جهان تشيع، به زبان فارسى و شامل بخشى از آيات، از جمله سوره حمد تا بخشى از سوره نساء و جزء آخر قرآن است. طالقانى به نكات تربيتى و هدايتى در تفسير آيات، به دقت پرداخته و سعى كرده است از پرداختن به نكتههاى ادبى و كلامى پرهيز كند تا به هدف اصلى آيات كه اصلاح جامعه و انقلابى كردن آن است، برسد.
او از تفسيرهاى مجمع البيان، المنار و الجواهر استفاده برده و از آنها مطالبى را نقل
__________________________________________________
(1). ايازى، همان، ص 512.
روشهاى تفسير قرآن، ص: 275
-----------------------------------------------------------------------------
كرده است. در تفسير پرتوى از قرآن، به روايات و مباحث فقهى و كلامى به اختصار بسنده كرده و حقايق و معارف قرآن را درجهت رشد و تعالى انسان مىداند. «1»
-----------------------------------------------------
(1). همان، ص 192.