المَهدِی طاووسُ أَهلِ الجَنَّةِ.
مهدی(ع) طاووس اهل بهشت است. (الشِّهاب فیالحِکَمِ و الآداب، ص ١٦)
گزارش جلسه دفاع پایان نامه جناب آقای محمدعلي ریحانی نیا
۲۶/۰۹/۱۳۹۶
به حول و قوه الهی جلسه دفاع پایان نامه جناب آقای محمدعلي ریحانی نیا، مقطع کارشناسی ارشد، گرایش آشنایی با منابع اسلامی شنبه ۱۳۹۶/۰۹/۲۵ ساعت ۱۸:۳۰ در دانشگاه معارف اسلامی برگزار گردید
موضوع پایان نامه جناب آقای محمدعلي ریحانی نیا: کارکردهای قلب و مدیریت آن از منظر نهج البلاغه.
استاد راهنما: جناب آقای مجد فقیهی.
اساتید/استاد داور: حجت الاسلام و المسلمین دکتر موحدی محب و حجت الاسلام و المسلمین دکتر مودب.
جلسه دفاع، پس از قرائت چند آیه از کلام الله مجید و اعلام برنامه توسط استاد محترم راهنما شروع و سپس دانشجو به ارائه گزارشی از پایان نامه خود پرداخت.
در ادامه داوران/داور محترم نظرات خودشان را مطرح نمودند و بعد دانشجو و اساتید محترم راهنما و مشاور به دفاع از پایان نامه پرداختند. و سپس اساتید برای نمره دانشجو به مشورت پرداخته و بعد از آن صورتجلسه توسط استاد محترم راهنما قرائت شد.
چکیده
ساحت ناپیدای انسان (روح) دارای ابعادی است یکی ازابعاد آن، بعد گرایشی است که به قلب تعبیر میشود. معنای مرکزی واصلی قلب همان تحول ودگرگونی است واز این جهت قلب نامیده میشود که یک آن قرار نداردوپیوسته درتقلب است همان گونه که قلب جسمی که دربنیه انسان است ودرهردقیقه چندین بار قبض وبسط داردویک آن آرام نیست. بانگاهی به موارد استعمال واژهی قلب ومترادفهای آن درنهج البلاغه نشانگر این است که دامنهی گسترده ای، برای مفهوم این کلمه لحاظ شده که از جایگاه حساس، کارساز ونقش پردازی برخوردار است، ما دراین تحقیق با استفاده از منابع لغوی وشروح نهج البلاغه به تبیین این موضوع پرداخته ایم.
قلب درنهج البلاغه هم کارکرد معرفتی دارد وهم کارکرد گرایشی(عاطفی واحساسی)گاهی کارکرد ادراکی قلب به واسطه وسوسهی شیطان دچار اختلال میشود ویاگاهی ازکار میافتدوقدرت تشخیص ودرک را از دست میدهدکه از آن تعبیر به عمای قلب یاکوردلی میشود که از مهمترین عوامل عمی وکوری قلب اکراه واجبار قلب است.
یکی دیگرازکارکردهای قلب اینکه قلب کانون (گرایشها وگریزها) یعنی احساسات وعواطف است که گاهی این کارکرد احساسی قلب درجهت منفی حرکت میکند مثلا به سوی بدیها وهواهای نفسانی وشهوات حیوانی میل وکشش دارد؛ که ازآن تعبیر به هوی نفس یانفس اماره میشود که هرچه بیشتر در این باتلاق گناه دست وپا زند مرض اوفزونی مییابد ودر صورت عدم مبادرت به درمان ومعالجه این بیماریهای روحی به موت قلب منجر میشود.
گاهی این کارکرد احساسی قلب درجهت مثبت درجریان است مثلا ازسلامت وشرح صدربرخوردار است وقلبش جایگاه محبت، خشیت، وامید به خداست ومحبت به هم نوعان خویش رادرطول محبت خدا میداند وقلب اوتاثیرگذار بر سایر ابعادمانند گوش، چشم وزبان ودیگر اعضاست که بایداینها راحفظ وتقویت نماییم.
مدیریت قلب به این است که قلب را درست بشناسیم و اینکه ازچه کارکردها واستعدادهایی وچه حالاتی برخورداراست وقتی کارکردهای منفی قلب را شناختیم درصدد تضعیف، ریشه کنی واماته آن برآییم وگرایشها ومحبتهای باطل را به وسیله زهد از بین ببریم ومحذورات قلبی را ازخاطردور نسازیم وبعد ازپاکسازی قلب کارکردهای مثبت راجایگزین کارکردهای منفی نماییم ودراحیا وعمران و آبادی قلب بوسیله مواعظ شافیه وذکر الاهی بکوشیم وقلب را با یقین تقویت نماییم وبا نور ایمان زیور وزینت بخشیم وقلب خویش را تسلیم خدا نماییم وهیچ وقت از حسابگری وتوزین قلب دریغ نورزیم.
واژگان کلیدی
کارکردها، مدیریت، قلب، نفس، روح، صدر، فواد