يادداشت

تفسيرهاى مأثور روايى اهل سنت، حاصل زحمات مفسران اهل سنت است كه در آنها نيز جنبه روايى بر جنبه‏هاى ديگر غالب است. آن مفسران، روايات نبوى صلّى اللّه عليه و اله و سلّم و گفتار صحابه و تابعين را در تفسير آيات ذكر كرده‏اند. عوامل ضعف در روايات تفسيرى كه شامل ضعف اسناد، جعل و وضع در روايات و ورود اسرائيليات است، در برخى از آنها نيز كاملا نمايان است. در اين مجال به اختصار به شرح معروف‏ترين آن تفسيرها، براساس عصرى كه مؤلفان آنها در آن عصر مى‏زيسته‏اند، مى‏پردازيم.
1- تفسير القرآن‏

؟ از جمله پيامدهاى حديث سبعة احرف، نسبت كفر به منكر آن است. زيرا نزد برخى از دانشمندان اهل سنت، آن قدر قطعى جلوه نموده است كه منكر آن را كافر دانسته‏اند. آنان حكم به كفر را به دو جهت بيان داشته‏اند:
1. به جهت اين كه روايت سبعة احرف را متواتر دانسته‏اند و كسى كه با علم به تواتر چنين روايتى منكر آن باشد، يا منكر حرفى از آن باشد، كافر شناخته شده است.
2. رواياتى از خود پيامبر صلّى اللّه عليه و آله آورده‏اند كه ضمن بيان سبعة احرف براى قرآن، جدال و ترديد در آن را كفر مى‏داند كه به آنها اشاره مى‏شود:
الف)

9- كنز الدقائق و بحر الغرائب‏
تأليف ميرزا محمد مشهدى (م 1125 ق) و به زبان عربى است. او ميرزا محمد بن محمد رضا بن اسماعيل قمى، معروف به مشهدى و از عالمان اماميّه در قرن دوازدهم مى‏باشد. وى عالمى فاضل، اديب، محدّث، مفسّر و معاصر علّامه محمد باقر مجلسى و فيض كاشانى بوده است. تفسير او دربردارنده تمام آيات قرآن و روايات تفسيرى از اهل بيت عليهم السّلام است. او در تفسير خود به مطالب بلاغى، ادبى و عقلى نيز پرداخته است.