يادداشت

تفاسیر روایی اهل سنت :

8- معالم التنزيل فى تفسير القرآن‏
تأليف حسين بن مسعود بغوى، معروف به تفسير بغوى (م 516 ق) و به زبان عربى است.
بغوى كه معروف به محيى السنه است، محدّث، مفسّر و اهل زهد بوده و كتاب تفسيرش، مشتمل بر روايات و گفتار گذشتگان، قرائات و سبب نزول آيات است.
بغوى در تفسير خود به لغت، اعراب، احكام فقهى، تأويل و اشارات نيز پرداخته است. در بخش روايى بيشتر از تفسير ثعلبى متأثر بوده و همانند ثعلبى به ذكر اسرائيليات مبادرت كرده است.
9- المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز

اعجاز علمی قرآن :
6- رشد جنين:
خداوند متعال مى‏فرمايد: «فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ مِمَّ خُلِقَ، خُلِقَ مِنْ ماءٍ دافِقٍ، يَخْرُجُ مِنْ بَيْنِ الصُّلْبِ وَ التَّرائِبِ». «انسان بايد نگاه كند كه از چه آفريده شده، از يك‏
______________________________
(1)- نازعات/ 30.
(2)- ذاريات/ 47.
(3)- آغاز و انجام جهان، ص 74.
آب جهنده آفريده شده، آبى كه خارج مى‏شود از پشت و سينه‏ها» .
خداوند در آيه شريفه، اشاره به رشد و تكوين جنين انسان دارد و مى‏فرمايد او از آب جهنده آفريده شده، تعبير «دافق» حكايت از پرتاب شدن و بيرون جهيدن دارد و سپس مى‏فرمايد: از ميان صلب و ترائب خارج مى‏شود.

" ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺑﺎ ﺧﺮ ! " ﺷﻌﺮى ﻓﻮﻕ ﺍﻟﻌﺎﺩه از ایرج میرزا

ﺭﻭﺯﯼ ﺑﻪ ﺭﻫﯽ ﻣﺮﺍ ﮔﺬﺭ ﺑﻮﺩ
ﺧﻮﺍﺑﯿﺪﻩ ﺑﻪ ﺭﻩ ﺟﻨﺎﺏ ﺧﺮ ﺑﻮﺩ
ﺍﺯ ﺧﺮ ﺗﻮ ﻧﮕﻮ ﮐﻪ ﭼﻮﻥ ﮔﻬﺮ ﺑﻮﺩ
ﭼﻮﻥ ﺻﺎﺣﺐ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻫﻨﺮ ﺑﻮﺩ
ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺩﺭ ﭼﻪ ﺣﺎﻟﯽ
ﻓﺮﻣﻮﺩ ﮐﻪ ﻭﺿﻊ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﺎﻟﯽ
ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﯿﺎ ﺧﺮﯼ ﺭﻫﺎ ﮐﻦ
ﺁﺩﻡ ﺷﻮ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺻﻔﺎﮐﻦ
ﮔﻔﺘﺎ ﮐﻪ ﺑﺮﻭ ﻣﺮﺍ ﺭﻫﺎ ﮐﻦ
ﺯﺧﻢ ﺗﻦ ﺧﻮﯾﺶ ﺭﺍ ﺩﻭﺍ ﮐﻦ
ﻧﻪ ﻇﻠﻢ ﺑﻪ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻧﻤﻮﺩﯾﻢ
ﻧﻪ ﺍﻫﻞ ﺭﯾﺎ ﻭ ﻣﮑﺮ ﺑﻮﺩﯾﻢ
ﺭﺍﺿﯽ ﭼﻮ ﺑﻪ ﺭﺯﻕ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻮﺩﯾﻢ
ﺍﺯ ﺳﻔﺮﮤ ﮐﺲ ﻧﺎﻥ نَرُﺑﻮﺩﯾﻢ
ﺩﯾﺪﯼ ﺗﻮ ﺧﺮﯼ ﮐُﺸﺪ ﺧﺮﯼ ﺭﺍ؟
ﯾﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﺑَﺮﺩ ﺯ ﺗﻦ ﺳﺮﯼ ﺭﺍ؟
ﺩﯾﺪﯼ ﺗﻮ ﺧﺮﯼ ﮐﻪ ﮐﻢ ﻓﺮﻭﺷﺪ ؟
ﯾﺎ ﺑﻬﺮ ﻓﺮﯾﺐِ ﺧﻠﻖ ﮐﻮﺷﺪ ؟
ﺩﯾﺪﯼ ﺗﻮ ﺧﺮﯼ ﮐﻪ ﺭﺷﻮﻩ ﺧﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ؟
ﯾﺎ ﺑﺮ ﺧﺮ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺳﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ؟
ﺩﯾﺪﯼ ﺗﻮ ﺧﺮﯼ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﭘﯿﻤﺎﻥ؟

مقصود از روایات سبعة احرف چیست و آیا این روایات با الهی بودن نص قرآن سازگار است؟

رواياتی از امام بزرگوار، ابو الحسن على بن موسى الرضا (ع) :

مرد مسلمان تا ده صفت نداشته باشد عقلش كامل نيست:
(مردم) به خيرش اميدوار، و از شرش در امان باشند. خير اندك دگران را بسيار شمارد، نيكى بسيار خود را اندك داند. از مراجعه ارباب حاجت ملول نشود. در تمام عمر از طلب علم خسته نشود. درويشى در راه خدا را از توانگرى دوست‏تر دارد. ذلت در راه او را از عزت در راه دشمنش بيشتر دوست دارد. گمنامى را از نامورى لذيذتر داند. سپس فرمود: دهم و چه دهمى؟ پرسيدند:

پرسش: ايران در هنگام ظهور چگونه خواهد بود ؟

نام كتاب: كمال الدين / ترجمه پهلوان‏ نويسنده: ابن بابويه، محمد بن على‏
اللَّهُمَّ وَ عَجِّلْ‏ فَرَجَهُ‏، وَ سَهِّلْ‏ مَخْرَجَهُ‏، وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ، وَ اسْلُكْ بِي مَحَجَّتَهُ، وَ أَنْفِذْ أَمْرَهُ، وَ اشْدُدْ أَزْرَهُ.
خدايا او را زود برسان و آمدن آن حضرت را آسان كن و راه آمدنش را هموار گردان و مرا از راهى كه او ميرود، راه بر! حكمش را نافذ و كارش را روبراه كن.

فصل سوم: بررسى و نقد برخى از ديدگاه‏هاى دانشمندان اهل سنت و مستشرقان درباره حديث سبعة احرف‏
مبحث اول: ديدگاه‏هاى دانشمندان اهل سنت و نقد آن‏
معناى روايت سبعة احرف در ميان دانشمندان اهل سنت، معركه آراست. شايد آنها در هيچ مسأله‏اى همانند روايت سبعة احرف، چنين دچار اختلاف آرا نشده‏اند.
محمد بن احمد انصارى قرطبى، صاحب تفسير الجامع لأحكام القرآن، دانشمند قرن هفتم هجرى در مقدمه تفسير خود مى‏نويسد: «دانشمندان در معنا و مراد از احرف سبعه، 35 قول ذكر كرده‏اند.»
زركشى هم به نقل از ابو حاتم بن حبان بستى مى‏گويد: «در مورد روايت سبعة احرف 35 قول ذكر شده است.»

مسترهمفر جاسوس انگلیسی در حدود 200 سال قبل در بیان نقاط قوت مسلمانان میگوید : جوانان مسلمان خیلی راحت ازدواج میکنند و هم نسل انها بیشتر میشود و هم خانواده اسلامی تشکیل میدهند که هردو انها برای ما خطرناک است و بدین جهت باید رسوم و ادابی در ازدواج انها ایجاد شود که ازدواج سخت شود و ازدواج اسان از بین برود .

ظاهرا ما مسلمانان اکنون به خصوص شیعیان در همان میدان بازی میکنیم . در حالی که چقدر روایت داریم در خصوص ازدواج های اسان و به خصوص فرزند اوری که نشان میدهد ثواب مادری که فرزند میاورد همانند روزه داری و جهاد در راه خدا است .

تفاسیر اهل سنت :
5- تفسير القرآن العظيم‏
تأليف ابو محمد عبد الرحمن بن ابى حاتم رازى (م 327 ق)، به زبان عربى و معروف به تفسير ابى حاتم رازى است. تفسير او مأثور روايى و دربردارنده بخشى از آيات قرآن است. او به تفسير آياتى كه از پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم، صحابه و تابعين، گفتارى درباره آنها گزارش شده، پرداخته است. ابن كثير دمشقى و سيوطى در تفسيرهايشان از تفسير او بهره گرفته‏اند.

وَ سيقَ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً حَتَّى إِذا جاؤُها وَ فُتِحَتْ أَبْوابُها وَ قالَ لَهُمْ خَزَنَتُها سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدينَ
وَ قالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي صَدَقَنا وَعْدَهُ وَ أَوْرَثَنَا الْأَرْضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَيْثُ نَشاءُ فَنِعْمَ أَجْرُ الْعامِلِينَ (73 و 74 زمر )
ترجمه : و كسانى كه تقواى الهى پيشه كردند گروه گروه به سوى بهشت برده مى‏شوند، هنگامى كه به آن مى‏رسند درهاى بهشت گشوده مى‏شود، و نگهبانان به آنها مى‏گويند:
سلام بر شما! گوارا باد اين نعمتها برايتان! داخل بهشت شويد و جاودانه بمانيد.