يادداشت

تفسير عرفانى‏
از جمله تفسيرهاى اجتهادى، تفسيرهاى عرفانى است كه در آنها از استدلال، لغت، ادبيات، روايت و گرايش كلامى و فقهى، كمك گرفته نمى‏شود، بلكه تفسير آيات به سبك و گرايش عرفانى، باطنى، رمزى و اشارى بررسى مى‏شود. تفسيرهاى عرفانى كه خود از تفاوت‏هايى نيز برخوردار بوده‏اند، به‏طور عمده به دو گروه باطنى و ذوقى تقسيم مى‏شوند، براساس شيوه رمز، اشارات و ذوق بوده و مربوط به تفسير باطن قرآن هستند.

اجتهاد قرّا براى رسيدن به نص واحد

قرآن كه در هنگام نزول بر يك قرائت بود، بعدها داراى قراآت متعددى شد. هر قارى براى خود در برخى از آيات، قرائتى متمايز از قرائت ديگر قرّا را بر گزيد و بر آن استدلال و حجت اقامه نمود.

«محمد باقر مجلسى»
شيخ الاسلام، علامه محمد باقر فرزند محمد تقى مجلسى- نور اللّه ضريحه و قدس اللّه روحه- از محدثين بزرگ عالم تشيع است كه شيخ حرّ عاملى، صاحب كتاب وسائل الشيعه، از او چنين ياد مى‏كند: مولى محمد باقر مجلسى، عالم، فاضل، ماهر، محقّق، مدقّق، علّامه، فهامّه، فقيه، متكلّم، محدّث، جامع محاسن و فضائل عظيم الشأن مى‏باشد. مرحوم مجلسى، عالم ربّانى بود كه با علوم معقول و منقول آشنا بود و براى اسلام خدماتى ارزنده را انجام داد. از جمله خدمات او، آثار ارزشمند او مى‏باشد كه به شرح ذيل است:

یو م الحشر:

از دیگر توصیف های خاص در خصوص قیامت، تعبیر «یوم الحشر» هست. واژه حشر در لغت به چه معناست؟ برخی از صاحبان لغت معتقدند که حشر به معنای جمع کردن اشیاء و یا اشخاص و حرکت دادن آنها به سوی هدف خاصی است . اگر کسی گروهی را جمع کند و آنها را به سمتی گسیل دارد، آنچنانکه چوپان گوسفندانی را جمع می کند و به سمت خاصی حرکت می دهد، آن را حشر می گویند و گاه به هر گونه جمعی، حشر گفته شده، اعم از اینکه به همراه او حرکت کردن باشد یا نباشد و از این رو، همین که مردم در یک جایی و یک میدانی جمع می شوند، تعبیر حشر به آنها نیز اطلاق می شود.

کتاب مفردات قران استاد دکتر طیب حسینی با حضور ناقدان دکتر دژاباد و دکتر مودب و دبیر علمی دکتر فتحی در دانشکده الهیات دانشگاه قم ، نقد و بررسی شد

​​به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در پایان دهمین سالگرد نکوداشت یاد مرحوم آیت الله قاضی خرم آبادی رییس و بنیانگذار فقید دانشگاه قم، با حضور مسئولین دانشگاه، یادمان مرحوم آیت الله قاضی در طبقه اول کتابخانه مرکزی دانشگاه افتتاح شد.​

تعاريف [مقدمه]

3- تحفة الابرار فى تفسير القرآن‏

تأليف ملا محمد ملائكه، از عالمان شيعه در قرن دوازدهم و به زبان عربى است.
تفسير او شامل تمامى آيات قرآن به‏ترتيب سوره‏ها است. ملا محمد تفسيرش را بر سبك و گرايش فلسفى نگاشته است و بر مسائل كلامى و روايات اهتمام داشته است.
او در تفسيرش از روايات بهره كامل برده و روايات اهل بيت عليهم السّلام را پس از اهتمام به معانى و سياق آيات و مقايسه آنها با يكديگر، بررسى كرده است.
تفسير او داراى مباحث عرفانى و كلامى گسترده‏اى است. ملا محمد در ذيل آيات مباحث فلسفى، به كاوش پرداخته و براساس مشرب فلسفى خود، آن را تحليل كرده است. «2»

4- تفسير رضوان‏

توقيفى نبودن قراآت‏

هم چنان كه گذشت، قراآت سبعه و ... محصول اجتهاد قرّاست. از اين رو توقيفى‏
__________________________________________________
(1) ذهبى، معرفة القراء الكبار، ج 1، ص 77.
(2) ابن جزرى، غاية النهاية فى طبقات القراء، ج 1، ص 254.
(3) ابن شهر آشوب، مناقب آل ابى طالب، ج 2، ص 43، و بحار الانوار، ج 40، ص 157.
نزول قرآن و رؤياى هفت حرف، ص: 194